Wymiana procesora w laptopie (chipsets)/GM45_Express.html Wypadało by zajrzeć jakie są pamięci w laptopie bo jak 800Mhz to też wypadało by wymienić na 1066. Dysk na SSD też by wypadało ;) Wymieniać procesor średni na drugi średni szybszy o 10% , szkoda pieniędzy, chyba że serio masz tam Celerona M to wtedy gra warta zabawy. Absolutnym minimum będzie 8 gigabajtów RAM. W takim wypadku warto zainwestować w kości o wysokim taktowaniu i niewielkim opóźnieniu. Dla wielu gier taka ilość RAM umożliwia uruchomienie przy najniższych ustawieniach. Aby uniknąć lagów (zacięć), warto zdecydować się na większą rozbudowę pamięci operacyjnej. Wymiana pamięci RAM do laptopa - krok po kroku. Przed zabraniem się do wymiany RAM w laptopie najpierw należy wyłączyć laptop i wyjąć baterię. W innym przypadku możemy ponieść ryzyko fizycznego oraz permanentnego uszkodzenia. Ponadto, ingerowanie we włączony sprzęt może stwarzać zagrożenie. Na stronach podają, że w HP 250 G6 jest tylko 1 gniazdo pamięci, więc ewentualnie pozostaje po prostu wymiana tej kości 4 GB, którą posiadasz obecnie. Marcin Jakub Napisano 9 czerwca 2022 Jestem w posiadaniu laptopa 10 letniego Sony Vaio model PCG-71211M typ VPCEB 2Z1E . Procesor Intel Core I5 CPU M430 2,26 GHz. Były dwie kości x2 GB. Dałem zdjęcie tej pamięci. Obecnie chce zmienić na dwa x 4 GB. Sprzedawca proponuje mi Kingston DDR3 SO-DIMM 10600S 1333 MHz. Jednak ten model kości KVR16S11/4 w internecie podają jako 1600 Aplet System podpowie ci, jaką pojemność pamięci RAM ma obecnie do dyspozycji twój system. Za jego pomocą przetestujesz w razie problemów każdy z modułów pamięci. Ponadto sprawdzisz wersję swojego systemu, aby ustalić, jak duży obszar pamięci jest w stanie zaadresować twój Windows. Rozszerzanie zasobów pamięciowych. daCc. Jeżeli zaczyna brakować ci wolnego miejsca na dysku, a laptop przestaje radzić sobie z bardziej wymagającymi aplikacjami, pora zacząć działać. Radzimy więc, jak zwiększyć pamięć w laptopie. Brak odpowiedniej ilości pamięci w laptopie skutkuje zmniejszeniem szybkości pracy komputera, w tym systemu operacyjnego oraz wszystkich aplikacji. Problemy tej natury są jednak dwojakie. Część może wynikać z braku miejsca na dysku przechowującym pliki systemowe, a druga być następstwem niedostatecznej ilości dostępnej pamięci RAM. Przyjrzyjmy się każdemu zagadnieniu z zwiększyć pamięć RAM w laptopie?Pamięć RAM (ang. Random Access Memory) to jeden z kilku fundamentalnych komponentów każdego komputera. Jej zadaniem jest przechowywanie danych niezbędnych do działania systemu operacyjnego oraz uruchomionych w nim programów. Wszystkie trafiające do niej informacje są na bieżąco nadpisywane i całkowicie kasowane po wyłączeniu laptopa. Zwiększenie ilości dostępnej pamięci RAM możemy dokonać poprzez optymalizację działania systemu lub fizyczną wymianę jej kości. Porządki w systemie operacyjnymOptymalizacja działania systemu operacyjnego to najprostszy sposób na odciążanie pamięci RAM. Proces nie jest oczywiście skomplikowany i przeprowadzimy go z poziomu Windows 10 bez potrzeby instalowania jakiegokolwiek dodatkowego oprogramowania. Po wciśnięciu kombinacji klawiszy „ctrl”, „alt” i „delete” wybieramy z menu opcję Menedżer zadań. Na głównym ekranie otwartego okna zobaczymy listę aktualnie działających programów, w tym zasoby komputera, jakie aktualnie zużywają. Możemy tu sprawdzić, jaki program pobiera największą ilość pamięci RAM. Najczęściej nieposkromionym apetytem odznaczają się programy uruchamiane automatycznie przy starcie systemu, o których bardzo często zapominamy. Bardzo często winowajcami są antywirusy stale skanujące peceta, a także przeglądarki internetowe, zwłaszcza gdy mamy w zwyczaju otwierać w nich bardzo dużą liczbę kart. Jeżeli zidentyfikujemy problematyczne oprogramowanie, powinniśmy je odinstalować lub wyłączyć w nim funkcje metodą na poprawę sytuacji jest też kompletna reinstalacja systemu pamięci RAM w laptopieJeżeli problemów z powolnie działającym laptopem i niedostateczną ilością pamięci nie da się rozwiązać poprzez optymalizację systemu, pozostaje nam opcja rozszerzenia lub wymiany RAM-u. Zadanie nie jest trudne, ale nie wszystkie komputery pozwalają na instalację nowych kości pamięci. Przed decyzją o zakupach trzeba oczywiście sprawdzić to w dokumentacji pamięć RAM w laptopie? Pamięci RAM w laptopach umieszczone są na tzw. kartach SO-DIMM. Są one mniejsze od klasycznych kości PC i nie posiadają własnych radiatorów oraz niepotrzebnych dodatków, takich jak np. podświetlenie RGB. Podczas poszukiwania właściwej kości zwracamy też uwagę na jej standard, który określa szybkość działania, wydajność oraz poziom zużycia energii. W nowych komputerach spotkamy wyłącznie najlepsze obecnie kości typu DDR4, w starszych natomiast DDR3. Pamięci obu typów są ze sobą całkowicie niekompatybilne. Jak zwiększyć pamięć dysku w laptopie?Wielu z nas doświadczyło tego na własnej skórze – z pozoru niespodziewanie na naszym dysku zaczyna brakować wolnego miejsca na nowe dane. Jeżeli osiągniemy krytyczny punkt prawie całkowitego wypełnienia napędu, w przypadku dysku systemowego spowolnieniu ulegnie praca komputera oraz wszystkich programów, a Windows przestanie ściągać najnowsze aktualizacje. Porządki na dysku i w systemie WindowsPodstawową metodą na zwolnienie miejsca są oczywiście generalne porządki na dysku, odinstalowanie niepotrzebnych programów i archiwizacja danych, które można przenieść do chmury lub na zewnętrzny nośnik danych, np. pendrive. Przeczytaj także: Jak sprawdzić ilość RAM-u w komputerze?Bardzo często winny jest też sam Windows, który często przechowuje gigabajty plików tymczasowych pozostałych po poprzednich aktualizacjach. Dodatkowe miejsce na dysku jest zarezerwowane także wówczas, gdy włączyliśmy funkcję przywracania systemu operacyjnego do wcześniejszej stabilnej konfiguracji. Jeżeli nie boimy się potencjalnych problemów z komputerem, możemy zrezygnować z tej awaryjnej możliwości w opcjach systemowych. W panelu sterowania Windowsa, w zakładce do zarządzania pamięcią, znajdziemy też opcje pozwalające na oczyszczenie dysku z danych tymczasowych i innych niepotrzebnych plików. Okienka samodzielnie sugerują nam zresztą ich użycia za pośrednictwem komunikatów wyświetlanych nad paskiem zadań. Wymiana dysku w laptopieDrugą opcją jest całkowita wymiana dysku w laptopie. Nie wszystkie komputery dają taką możliwość, dlatego warto skonsultować się z instrukcją producenta. Z drugiej strony, niektóre komputery pozwolą na instalację dodatkowego napędu, bez potrzeby ponownego instalowania systemu laptopów wybierają jeden z trzech dostępnych na rynku rodzajów napędów. Dyski twarde HDD – najtańszy rodzaj dysku na rynku, który jest wciąż najbardziej opłacalnym rozwiązaniem, jeśli planujemy przechowywać duże ilości danych (przeciętny rozmiar to 1 - 2 TB). Konstrukcja tego typu napędu nie zmieniła się od lat i opiera się na wykorzystaniu magnetycznych talerzy, na których zapisywane są komputerowe dane. Ze względu na mechaniczną głowicę, podczas pracy dyski wydają charakterystyczne dźwięki i są podatne na uszkodzenia wywołane nadmiernymi wstrząsami. W laptopach spotkamy wyłącznie kompaktowe modele w odbudowach 2,5 cala. Dyski półprzewodnikowe SSD – niezawodne i całkowicie ciche dyski pozbawione jakichkolwiek elementów mechanicznych, w których nośnikiem pamięci są półprzewodnikowe kości flash, podobne do tych w pendrive’ach i kartach pamięci. Pod względem wydajności oraz szybkości działania przewyższają napędy HDD. Są idealnym wyborem do laptopa. Montuje się je w tych samych gniazdach, co dyski magnetyczne. Urządzenia odznaczają się jednak wyższą ceną, a ich najczęściej spotykana pojemność to 500 GB – 1 TB. Dyski półprzewodnikowe NVMe – najszybsze napędy na rynku. Przyjmują one formę niewielkich prostokątnych kart rozszerzeń i obsługują je obecnie praktycznie wszystkie nowe laptopy. Podobnie jak SSD, dyski NVMe zapisują dane na półprzewodnikowych kościach pamięci, które odznaczają się ogromną niezawodnością. Dzięki nowocześniejszemu interfejsowi, przez który komunikują się z komputerem, potrafią znacznie szybciej ładować i zapisywać dane, przewyższając pod tym względem także standardowe SSD. System operacyjny startuje dzięki nim np. w zaledwie kilka sekund. Wadą dysku jest jednak jego wysoka cena, a także mniejsze standardowe pojemności (średnio 256 GB – 512 GB).Autor: Michał Kułakowski Czytaj więcej Co znajdziesz w artykule? Co to jest pamięć RAM i jak działa Rodzaje pamięci RAM ze względu na urządzenie Pamięć RAM - nowa czy używana? Podział ze względu na standard technologiczny Podział ze względu na pojemność Specjalistyczne parametry kości pamięci RAM Jak sprawdzić pamięć RAM w Windows 10? Jak zwiększyć ilość RAM? Jak zwolnić pamięć RAM Co to jest pamięć RAM i jak działa? Pamięć RAM to pamięć operacyjna, która pełni funkcję nośnika informacji wykorzystywanego w zarządzaniu procesami. Nazwa “RAM” jest skrótem wywodzącym się z anglojęzycznego terminu Random Access Memory, oznaczającego pamięć o dostępie swobodnym. Technologię pamięci o dostępie swobodnym można podzielić na dynamiczną (DRAM - Dynamic RAM) i statyczną (SRAM - Static RAM). Obecnie wykorzystywane pamięci RAM przez różne komputery i urządzenia mobilne to pamięci dynamiczne. To właśnie pamięć operacyjna RAM pośredniczy we wszystkich procesach zachodzących na komputerze. Przechowywane są w niej informacje systemowe i dotyczące otwartych (bądź działających w tle) aplikacji oraz ustawień. Z tego powodu osoby, które pragną zmodernizować swój sprzęt, aby działał szybciej i płynniej, często decydują się na zakup dodatkowej kości pamięci RAM. Z technicznego punktu widzenia pamięć RAM pośredniczy między szybką pamięcią tymczasową cache, a dyskami twardymi. Stanowi nieodzowne wsparcie procesora, który wykorzystuje swoją moc obliczeniową do zarządzania procesami, czerpiąc informacje o nich między innymi z pamięci RAM. Jednakże pamięci te znajdziemy również jako wbudowane komponenty pozostałych podzespołów. Przede wszystkim znajdują się w dobrych kartach graficznych, które wymagają zapamiętywania i szybkiego przetwarzania informacji. Rodzaje pamięci RAM ze względu na urządzenie Pamięci operacyjne stosowane są w różnych urządzeniach. Celem zawsze jest pośredniczenie między szybką pamięcią tymczasową a dyskiem w realizacji bieżących procesów. Dodatkowe moduły pamięci RAM można nabyć przede wszystkim do: komputera stacjonarnego, laptopa, komputera 2w1 AiO, serwerów i systemów webowych. Poniżej sprawdzisz, czym charakteryzują się poszczególne warianty pamięci o dostępie swobodnym. Pamięć operacyjna do komputera stacjonarnego Kości pamięci RAM do komputera stacjonarnego rozpoznamy po kształcie - są podłużne i długie. Ze względu na to, że w obudowie komputera stacjonarnego jest relatywnie dużo miejsca, moduły RAM dla graczy mogą być wyposażone w dodatkowe wentylatory, odpowiadające za chłodzenie. Pamięć RAM do komputerów stacjonarnych jest zdecydowanie najszerszą kategorią produktową i występuje w wielu wariantach ze względu na generację, pojemność, częstotliwość taktowania oraz szczegółowe parametry techniczne. Pamięć RAM do laptopa Pamięć RAM do laptopa występuje w postaci kości pamięci. Rozpoznamy je po zazwyczaj długim, podłużnym kształcie. W przeciwieństwie do kości przeznaczonych do stacjonarnych PC, wersje laptopowe są płaskie, przypominając nieco kilkukrotnie większe karty SD. Moduły podłączane są one do specjalnego slotu, który znajduje się na płycie głównej urządzenia. Sposób działania pamięci RAM w laptopie jest właściwie identyczny do tego, jak działa pamięć operacyjna w komputerze stacjonarnym, minikomputerze czy smartfonie. Wbudowaną pamięć operacyjną posiadają także inne komponenty, np. niektóre karty graficzne i sterowniki mikroprocesorowe. Pamięć o dostępie swobodnym do serwerów Kości pamięci RAM do serwerów muszą sprostać najwyższym obciążeniom, dlatego powinny spełniać najbardziej rygorystyczne normy technologiczne. Standardem są urządzenia działające w technologii wielokanałowości. Popularne jest wykorzystywanie kości zgodnych z czterokanałowym systemem pracy (Quad Channel). Wybierając RAM do serwerów, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na częstotliwość taktowania, napięcie oraz timing, czyli stopień generowanych opóźnień. Istotne będą także mechanizmy zabezpieczające takie, jak bieżąca kontrola błędów. Więcej o specjalistycznych parametrach technicznych pamięci RAM piszemy w dalszej części artykułu. RAM do komputerów AiO Wymiana pamięci RAM w komputerach All-in-One (AiO) może być bardziej problematyczna. Wszystko zależy od wybranego modelu i producenta, dlatego przed decyzją zakupową należy dokładnie sprawdzić parametry posiadanego sprzętu. W niektórych komputerach AiO wymiana lub dołożenie dodatkowej kości RAM będzie niemożliwe, w innych zaś proces ten będzie przebiegał podobnie do wymiany kości RAM w laptopie. Pod względem konstrukcyjnym takie pamięci najczęściej wykorzystują format SO-DIMM i - również tak, jak w laptopach - są modułami niskonapięciowymi. Pamięć RAM do laptopa a do komputera - najważniejsze różnice Można jednak znaleźć również wiele różnic między pamięcią RAM do laptopa, a komputera stacjonarnego. Przede wszystkim kości pamięci do laptopa są znacznie mniejsze od komponentów przeznaczonych do montażu w urządzeniu stacjonarnym. W zależności od modelu kości do notebooków przypominają płaskie, podłużne karty. Mogą być jeszcze szczuplejsze lub przeciwnie: znacznie cieńsze, lecz szersze. Wszystko zależy do modelu laptopa i zastosowanej płyty głównej. Trzeba jednak pamiętać, że rozmiary pamięci RAM to nie wszystko - modele przeznaczone do obsługi procesów na urządzeniach mobilnych mogą po prostu nie być kompatybilne z płytami komputerów stacjonarnych. Wybierając ten podzespół, należy się dokładnie upewnić, że mamy do czynienia z modelem dedykowanym dla przenośnych blaszaków. Pamięć RAM do laptopa powinna nosić oznaczenie SODIMM (nie zawsze jest ono eksponowane w nazwie produktu). Komponent poznamy też po wyraźnie mniejszych kształtach i braku jakichkolwiek dodatków - np. radiatorów, oświetlenia LED - ze względu na ograniczone miejsce wewnątrz urządzenia. Nowa czy używana pamięć RAM? Zakup używanej pamięci operacyjnej może być świetnym sposobem na zaoszczędzenie pieniędzy. Wybierając sprzęt używany z bezpiecznego źródła i o jasnej historii użytkowania, nie trzeba przejmować się jego żywotnością ani innymi aspektami. W Rnew znajdziesz zarówno nowe, jak i używane pamięci RAM do komputerów o różnych specyfikacjach technicznych. Poleasingowa pamięć RAM Poleasingowe pamięci RAM do laptopów, komputerów stacjonarnych i serwerów, które znajdziesz w sklepie Rnew, zostały starannie wyselekcjonowane, aby sprostać oczekiwaniom najbardziej rygorystycznych użytkowników. Nierzadko są to najwyższej jakości pamięci RAM, które były eksploatowane minimalnie i przez bardzo krótki czas. Nie ma więc dużej różnicy pomiędzy zakupem nowej kości, a urządzenia używanego, o ile to drugiego ma sprawdzoną i potwierdzoną specyfikację techniczną. Wciąż jednak przy wyborze trzeba wziąć pod uwagę podobne czynniki, np. pojemność kości pamięci, standard technologiczny i częstotliwość taktowania. Jaki RAM do laptopa lub komputera stacjonarnego wybrać? Kości pamięci występują w setkach różnych wariantów, dlatego wybór tego komponentu może wcale nie być taki łatwy. Nadrzędnym aspektem jest zgodność podzespołu z urządzeniem. Jeśli szukamy pamięci RAM do laptopa, powinniśmy zwrócić uwagę jedynie na kości pamięci SO-DIMM o napięciu zgodnym z zaleceniami technicznymi płyty głównej. Kości RAM do laptopa najczęściej są urządzeniami niskonapięciowymi, co poznamy po literze “L” znajdującej się przy nazwie (od Low Voltage). Z kolei kości pamięci RAM do komputera stacjonarnego będą występowały najczęściej w formacie DIMM. Rozpoznamy je po podłużnym kształcie i długości. Poszczególne terminy techniczne oraz szczegółowe aspekty technologiczne wyjaśniamy w dalszej części tego poradnika. Najważniejsze parametry kości pamięci RAM Przy analizie, jakie kości pamięci RAM wybrać, dobrze jest zacząć od ogółu, aby stopniowo przechodzić do aspektów bardziej szczegółowych. Zdecydowanie nadrzędnym parametrem jest generacja pamięci o dostępie swobodnym. Również bardzo istotna jest częstotliwość taktowania, która wyraża ogólnie rozumianą szybkość RAM, a także napięcie, które musi odpowiadać parametrom płyty głównej komputera stacjonarnego lub laptopa. Standard technologiczny Standard pamięci RAM to prawdopodobnie najważniejszy parametr tego komponentu, ponieważ determinuje on większość pozostałych parametrów szczegółowych. Standardem RAM określamy linię technologiczną modułów, która wyraża jej ogólną wydajność i kompatybilność. Dotychczas powstało pięć standardów: DDR1, DDR2, DDR3, DDR4 i DDR5, choć wiadomo już, że trwają obecnie prace nad kolejnym. Każdy standard technologiczny pamięci operacyjnej ma swoje ograniczenia, dlatego przed zakupem warto zapoznać się dokładnie, jakie są rodzaje pamięci RAM. Poniżej zobaczysz najważniejsze informacje o najpopularniejszych generacjach pamięci operacyjnej. Pamięć RAM DDR2 DDR2 to obecnie najstarszy spotykany standard pamięci RAM. W porównaniu do poprzednika, DDR, taktowanie zostało zwiększone z poziomu 400 MHz do 1066 MHz. Komponenty w tej technologii najczęściej miały 1 GB, 2 GB lub 4 GB. Zastosowanie większej objętości było niemożliwe. Moduły DDR2: PC2-3200 (DDR2-400) o przepustowości 3200 Mb/s PC2-4200 (DDR2-533) o przepustowości 4264 Mb/s PC2-5300 (DDR2-667) o przepustowości 5333 Mb/s PC2-6400 (DDR2-800) o przepustowości 6400 Mb/s PC2-8500 (DDR2-1066) o przepustowości 8533 Mb/s Pamięć RAM DDR3 Pamięć operacyjna DDR3 zaczęła się upowszechniać na początku drugiej dekady (premiera - 2007 r.). Znacznie obniżono napięcie (z V do V) i pobór mocy. Pamięci typu DDR3 mają bardzo szeroki zakres częstotliwości taktowania: od 800 MHz do 2400 MHz. Wydajność zależy od poszczególnego modelu i rozwiązań, na które zdecydował się dany producent. To bardzo popularny typ pamięci, który nadal służy milionom użytkowników na całym świecie. Moduły DDR3: PC3-6400 (DDR3-800) o przepustowości 6,4 GB/s, PC3-8500 (DDR3-1066) o przepustowości 8,5 GB/s, PC3-10600 (DDR3-1333) o przepustowości 10,6 GB/s, PC3-12800 (DDR3-1600) o przepustowości 12,8 GB/s, PC3-15000 (DDR3-1866) o przepustowości 15 GB/s, PC3-16000 (DDR3-2000) o przepustowości 16 GB/s PC3-17000 (DDR3-2133) o przepustowości 17 GB/s PC3-19200 (DDR3-2400) o przepustowości 19,2 GB/s Pamięć RAM DDR4 Pamięć DDR4 została zaprezentowana w 2014 roku. Najważniejsze zmiany to kolejne obniżenie energochłonności i napięcia (do V), wyższy zakres częstotliwości taktowania (2133 MHz - ok. 3600 MHz) i wyższa wydajność. Pamięci te stosowane są w najlepszych komputerów dla programistów, grafików, a także dla graczy. Kości obsługiwać duże ilości pamięci RAM - w przypadku wersji DIMM najbardziej profesjonalne produkty mogą mieć aż do 64 GB RAM. Moduły DDR4: PC4-12800 (DDR4-1600) o przepustowości 12800 Mb/s PC4-14900 (DDR4-1866) o przepustowości 14933 Mb/s PC4-17000 (DDR4-2133) o przepustowości 17066 Mb/s PC4-19200 (DDR4-2400) o przepustowości 19200 Mb/s PC4-21333 (DDR4-2666) o przepustowości 21333 Mb/s PC4-23466 (DDR4-2933) o przepustowości 23466 Mb/s PC4-25600 (DDR4-3200) o przepustowości 25600 Mb/s Pamięć RAM DDR5 Najnowsze dostępne na rynku pamięci RAM DDR5 charakteryzują się ogromną przepustowością i wydajnością (taktowanie na poziomie 6400 MHz). Napięcie wynosi V, a pojedynczy moduł jest w stanie pomieścić do 128 GB RAM. Z całą pewnością są one w stanie sprostać najbardziej wymagającym oczekiwaniom, dlatego często wykorzystywane są przez jednostki profesjonalne. Pamięć RAM DDR6 Trwają obecnie prace nad kolejnym standardem - RAM DDR6. Nowa technologia ma zapewniać taktowanie na poziomie nawet 17000 MHz. Na ten moment jednak brakuje szczegółowych informacji. Premiera odbędzie się na przestrzeni następnych kilku lat! Inne ważne parametry pamięci RAM Generacja pamięci RAM wpływa bezpośrednio na jej wydajność, ponieważ z czasem postęp technologiczny umożliwia tworzenie jeszcze efektywniejszych rozwiązań. W obrębie tej samej generacji, np. DDR3 lub DDR4, kości pamięci RAM mogą się od siebie wciąż różnic. Dlatego ważne jest, aby przed zakupem dokładnie porównać poszczególne parametry. Jednymi z najważniejszych są częstotliwość taktowania (szybkość pamięci RAM) i napięcie. Częstotliwość taktowania pamięci Taktowanie pamięci RAM (odświeżanie) to wartość wyrażana w megahercach (MHz), odpowiadająca bezpośrednio za wydajność kości. Zasada jest prosta: im wyższa wartość taktowania, tym szybsze przetwarzanie informacji przez pamięć operacyjną. Parametr ten w dużej mierze zależy od standardu technologicznego, który wyznacza zakres częstotliwości dla danego wariantu. Przykładowo, częstotliwość taktowania pamięci typu DDR3 musi mieścić się w przedziale 1333 - 2400 Mhz. Jeszcze wyższa jest szybkość pamięci RAM DDR4 - częstotliwość taktowania najnowszych modułów sięga nawet do 5100 Mhz. Od DDR4 taktowanie jeszcze wyższe posiadają moduły piątej generacji. Maksymalne taktowanie DD5 ma sięgać nawet 12 600 Mhz. Częstotliwość pamięci RAM - oboj jej pojemności oraz kompatybilności technicznej - powinna być głównym czynnikiem przy wyborze modułu. Prędkość pamięci RAM Napięcie Napięcie pamięci RAM wyrażane jest w voltach. Kości dzielą się na dwie grupy: moduły niskonapięciowe i “standardowe”. Przykładowo, typowym napięciem dla pamięci RAM DDR3 jest 1,5 V. Jednak moduły LV (od: low voltage) będą pracowały na napięciu 1,35 V. Co ważne, każda kolejna generacja pamięci charakteryzuje się mniejszym napięciem (1,5 V - 1,2 V - 1,1 V). Urządzenia niskonapięciowe stosowane są powszechnie w urządzeniach przenośnych, ale nie tylko. Moduły niskonapięciowe dla laptopów można rozpoznać po literze “L”, która powinna znajdować się przy nazwie w specyfikacji technicznej produktu. Przy wyborze najważniejszym aspektem jest kompatybilność. Należy więc sprawdzić, jakiego rodzaju napięcie kości jest akceptowane przez płytę główną komputera. Jaką wybrać pojemność pamięci RAM? Jak wspomnieliśmy wcześniej, częstotliwość taktowania pamięci oraz jej pojemność uznawane są za dwa najważniejsze parametry modułów RAM. Zastanawiając się, ile pamięci RAM do komputera wybrać, warto zacząć analizę od samego początku. Pojemność współcześnie produkowanych pamięci RAM wyrażamy w gigabajtach. Najpopularniejsze warianty to 4 GB, 8 GB i 16 GB RAM. Znaleźć można również starsze kości pamięci (DDR2) o pojemności 1 GB lub 2 GB RAM. Spośród nowszych kości pamięci uznaniem cieszą się produkty o pojemności rzędu nawet 32 GB RAM lub 64 GB RAM. Im wyższa pojemność kości pamięci, tym więcej przestrzeni do zapisu danych dla procesora, co bezpośrednio przekłada się na płynność i szybkość działania komputera. Ilość RAM do komputera powinna wynikać z jego docelowego przeznaczenia. Niektóre aplikacje będą wymagały więcej dostępnej pamięci, inne znacznie mniej. Poniżej znajdziesz szczegółowe dopasowanie ilości RAM komputera do konkretnych potrzeb. Standardowe wielkości pamięci operacyjnej Większość komputerów stacjonarnych i mobilnych wyposażonych jest w kilka gniazd. Ich rodzaj i liczba zależy od konkretnego modelu płyty głównej, na której umieszczone są sloty. Najpopularniejsze wielkości pamięci operacyjnej to: 2 GB RAM, 4 GB RAM, 8 GB RAM, 16 GB RAM, 32 GB RAM 64 GB RAM. Przy wyborze nie trzeba się kierować jedynie tożsamymi wartościami kości, o ile wybrane moduły wspierają technologię wielokanałowości. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby komputer miał 12 GB RAM, na którą składają się zasoby z dwóch kości: 8 GB RAM i 4 GB RAM. Zawsze należy jednak pamiętać o sprawdzeniu linii technologicznej w celu uniknięcia kłopotów z kompatybilnością podzespołów. Minimalna ilość pamięci RAM do codziennego użytkowania Powszechnym standardem stały się kości pamięci operacyjnej o pojemności 4 GB. Spełniają one minimalne wymagania sprzętowe wszystkich systemów operacyjnych i pozwalają na płynne używanie komputera. Są w zupełności wystarczające do sporadycznego korzystania ze sprzętu, np. z przeglądarki internetowej i oprogramowania biurowego. Pamięć RAM 4 GB powinna zadowolić także osoby, które od czasu do czasu lubią obejrzeć film na komputerze lub włączyć jakąś mniej wymagającą grę komputerową. Ilość pamięci RAM do komfortowego i płynnego działania komputera Uruchomienie bardziej zaawansowanych aplikacji i płynne działanie komputera będzie możliwe przy zastosowania minimum 8 GB pamięci RAM. Wiele zależy jednak od tego, z jakich programów faktycznie się korzysta. Przeglądarki internetowe znane są ze stosunkowo dużego poziomu absorbowania pamięci RAM, ponieważ przetwarzają na bieżąco bardzo dużo informacji. Do płynnego korzystania z wielu multimediów i programów polecić można nawet 12 GB lub 16 GB RAM. Ilość pamięci RAM do programowania i projektowania grafiki Użytkownicy profesjonalni powinni wyposażyć się w pamięć RAM o dużej pojemności. Zaawansowane programy biurowe, działające w chmurze, a także programy do obróbki grafiki 3D i wideo angażują głównie trzy podzespoły komputera: kartę graficzną, procesor i pamięć RAM. Do takich zastosowań przyda się jak najwięcej pamięci RAM, np. 16 GB lub 32 GB RAM. Praca z bazami danych, webdeveloping, a także obsługa silników graficznych do projektowania gier (np. Unreal Engine 5) to czynności, które dla komfortowej i płynnej pracy mogą wymagać jeszcze więcej pamięci RAM. W tym przypadku tym bardziej ważne jest to, aby zwrócić uwagę nie tylko na pojemność, ale także inne parametry, np. opóźnienia. Pamięć RAM do gier Nowe gry komputerowe mają wysokie wymagania sprzętowe, a pamięć RAM jest jednym z najważniejszych elementów specyfikacji komputera gamingowego. Pragnąc zagrać w wymagające produkcje na wysokich ustawieniach grafiki, takie jak np. Red Dead Redemption 2, Control, CyberPunk 2077 czy Assassin's’ Creed Odyssey, trzeba wyposażyć się w najlepszą kartę graficzną, procesor, ale także dobry RAM. Warto więc sprawdzić całą specyfikację techniczną - nie tylko pojemność, ale także generację, częstotliwość taktowania i poziom opóźnień. W społeczności gamingowej nie brakuje jednak także tzw. niedzielnych graczy. Nierzadko są to osoby starsze wiekiem, które z przyjemnością cofają się do czasów młodości, odpalając kultowe gry sprzed lat. W takim przypadku specyfikacja komputera - i kości pamięci RAM - do gier może być mniej zaawansowana. Ile pamięci RAM do gier? Standardem dla nowych produkcji jest rekomendowane 16 GB RAM. Taka pojemność pamięci o dostępie swobodnym pozwala na płynną obsługę większości gier na wysokich ustawieniach przy zachowaniu satysfakcjonującej płynności. Patrząc jednak perspektywicznie, gdy kupuje się komputer na lata, można zainwestować w więcej RAM-u, np. 2x 16 GB (32 GB RAM), co powinno spokojnie zaspokoić potrzeby najbardziej wymagających gier opublikowanych niebawem. Gracze rekreacyjni z powodzeniem zaś mogą korzystać ze starszych produkcji, mając do dyspozycji nawet 8 GB RAM. Taka ilość pamięci RAM do gier nowszych pozwoli na uruchomienie ich na niższych ustawieniach graficznych. Pojemność pamięci RAM dostosowana do potrzeb Ilość pamięci RAM, wyrażana w GB, powinna być dostosowana do zakresu eksploatacji urządzenia. Niektóre aplikacje będą wymagały więcej pamięci operacyjnej do prawidłowego i płynnego działania. Absolutnym minimum jest standard 4 GB RAM, jednak obecnie powoli ta wartość zostaje zmieniona na 8 GB RAM. Potrzeba coraz szybszego sprzętu wynika z rozwoju oprogramowania, z którego korzystamy, np. systemu operacyjnego, przeglądarek internetowych i aplikacji. Pozwalają one na coraz szerszy zakres działań, ale tym samym wymagają sporych mocy obliczeniowych procesorów i wsparcia pamięci operacyjnej. Jeżeli kupujemy notebooka do zadań specjalistycznych, warto sprawdzić modele z większą ilością RAM-u. Dobrym wyborem jest zakup 12 GB lub 16 GB RAM do laptopa. Graficy komputerowi, programiści i architekci mogą potrzebować jeszcze solidniejszego sprzętu. Wówczas wybór najczęściej zorientowany jest na dwóch opcjach: 16 GB RAM lub 32 GB RAM. Ze względu na rodzaj zastosowania możemy wskazać pewne ogólne prawidłowości co do ilości potrzebnej pamięci RAM: laptop do codziennego użytku - minimum 4 GB pamięci RAM, laptop do pracy i multimediów - minimum 8 GB pamięci RAM, laptop do gier - minimum 8 GB / 12 GB pamięci RAM, laptop do pracy specjalistycznej - minimum 16 GB pamięci RAM. Specjalistyczne parametry kości pamięci RAM Wszystkie powyższe aspekty mają kluczowe znaczenie przy wyborze kości pamięci RAM do komputera. Jeżeli jednak decydujemy się na zakup pamięci z myślą o przeznaczeniu profesjonalnym (np. do serwerów), koniecznie trzeba prześwietlić te urządzenia pod kątem innych parametrów. Zdecydowanie warto zweryfikować rodzaj obudowy, mechanizmy zabezpieczające (kontrola parzystości, korekcja błędów EEC), opóźnienie (timing) i chłodzenie. Co istotne, nieobecność parametrów specjalistycznych w danym module (np. korekcji błędów) w żaden sposób nie wpływa na sposób jego wykorzystywania w domowym zakresie. Rodzaj obudowy pamięci RAM Charakterystyka płytki PCB oraz pinów łączących się z gniazdem pamięci na przestrzeni lat ulegała wielu zmianom. Rodzaj obudowy RAM (konstrukcji płytki) przekłada się na możliwość eksploatacji - zawsze należy się kierować specyfiką gniazd danego urządzenia. Do najpopularniejszych rodzajów obudów pamięci operacyjnych zaliczamy: SIMM (Single In-line Memory Module) - jeden z pierwszych wariantów konstrukcyjnych pamięci operacyjnych, wyróżniający się jednostronnym rozmieszczeniem pól stykowych. RIMM (Rambus In-line Memory Module) - wynik współpracy firmy Rambus i Intel, który zadebiutował w 1996 roku. Moduły te charakteryzowały się ograniczoną wydajnością przy bardzo wysokiej emisji ciepła, stąd składane były razem z wentylatorami. SO-DIMM (Small Outline Dual In-line Memory Module) - rodzaj konstrukcji wyróżniający się bardzo niewielkim przekrojem poprzecznym, przeznaczony przede wszystkim do laptopów, drukarek i urządzeń przenośnych. Z tej konstrukcji korzysta pamięć RAM typu DDR2, DDR3 i DDR4. MicroDIM (Micro Dual In-line Memory Module) - format przeznaczony dla najmniejszych urządzeń wymagających pamięci operacyjnej RAM. DIMM (Dual In-line Memory Module) - najpopularniejszy rodzaj obudowy dla pamięci RAM do komputerów stacjonarnych, występujący w wersjach nawet do 300 pinów (DDR5). Kontrola parzystości Mechanizm kontroli parzystości polega na wykrywaniu błędów danych poprzez wykorzystanie dodatkowej przestrzeni kontrolnej. Każdy bit danych ma przyporządkowany bit kontrolny. Najczęstsze błędy pamięci to problemy występujące jedynie na obszarze jednego bitu. Funkcja kontroli parzystości odpowiada więc za szczegółową identyfikację występowania błędów na obszarze jednego bita. Bit kontrolny jest zawsze ustawiany przy bicie sprawdzanym, obliczany na nowo, a stany obydwu porównywane ze sobą pod kątem zachowania zgodności. Opóźnienia (timingi) Użytkownicy szukający pamięci do komputera stacjonarnego lub laptopa zazwyczaj nie muszą przejmować się za bardzo opóźnieniami kości. Największy wpływ na wydajność kości ma parametr CL, który obrazowany jest przez pierwszą liczbę w ciągu zapisu przedstawiającego timingi urządzenia (np. 14-22-22-32). Choć czas reakcji powinien być jak najniższy, to jednak szczegółowe aspekty związane z tym parametrem nie będą miały znaczenia przy korzystania z komputera w pracy, a nawet do gier. Sprawa wygląda jednak zupełnie inaczej, gdy szuka się pamięci RAM do serwerów i systemów zintegrowanych. Wówczas należy zwrócić uwagę na szereg szczegółowych parametrów związanych z timingiem: tCAS / CAS / tCL / CL - to parametry określające liczbę cykli zegara magistrali, jakie są odnotowane pomiędzy momentem żądania CPU a przekazaniem danych do bufora kontrolera pamięci RAM. RCD - wyraża czas trwania procesu między poleceń CAS a wykonaniem ładowania RAS a liczoną w liczbie odbytych taktów zegara. tRP - liczba taktów zegara, która jest potrzebna do przywrócenia danym położenia bazowego. CR - współczynnik żądania określający czas między poleceniem adresowania dwóch komórek pamięci. Wielokanałowość pamięci RAM Pamięci RAM mogą być wielokanałowe, co oznacza, że łączne parametry dostępnej pamięci RAM stanowią sumę modułów podłączonych do tego samego urządzenia. W praktyce oznacza możliwość wykorzystywania kilku pamięci RAM w jednym urządzeniu. Obecnie technologia ta jest powszechna. Wyróżniamy kilka wariantów wielokanałowości, z których najpopularniejsze to: Dual Channel, Triple Channel, Quad Channel, Hexa Channel. Kompatybilność przesyłu wielokanałowego wymaga dostosowania odpowiedniej magistrali dla przesyłu danych pomiędzy pamięcią a jej kontrolerem. Niegdyś parowane kości w technologii Dual Channel musiały mieć identyczne parametry techniczne. Współcześnie produkowane płyty główne umożliwiają łączenie kości także o różnych pojemnościach. Przy wyborze urządzenia należy jednak dokładnie zapoznać się ze specyfikacją techniczną, aby uniknąć problemów z kompatybilnością. Wielokanałowość pamięci RAM jest jednym z parametrów technicznych wpływających na wydajność. Testy udowadniają uzyskanie większej wydajności w technologii Dual Channel (lub wyższej), niż w przy zastosowaniu tylko jednej kości (Single Channel). Przykładowo, dwa moduły takiej samej pamięci o 8 GB pojemności RAM każda zapewnią nawet 18% wzrost wydajności w porównaniu do scenariusza, w którym pracujemy na jednej takiej kości 16 GB RAM. Chłodzenie Moduły pamięci o dostępie swobodnym zazwyczaj nie posiadają samodzielnego chłodzenia. Większość kości przeznaczonych do komputerów osobistych i laptopów ma bardzo prostą konstrukcję. Wśród produktów dedykowanych użytkownikom profesjonalnym i graczom znaleźć można jednak moduły zawierające wbudowane radiatory. Chłodzenie pamięci RAM przyda się, jeśli intensywnie eksploatujemy urządzenie, uruchamiając oprogramowanie, które wykorzystuje maksymalny potencjał pamięci. Wśród systemów chłodzenia pamięci RAM najczęściej wymienia się właśnie radiatory. Drobne wentylatory znajdują się bezpośrednio w obudowie kości. Producenci wykorzystują również specjalne materiały z wysoką odpornością termiczną, które nie ulegają nagrzewaniu się, co zmniejsza poziom wzrostu temperatury na kości w trakcie bieżącej eksploatacji. Istnieją także modele RAM, które zostały wyposażone w chłodzenie wodne, jednak te należą do rzadkości. Warto zwrócić uwagę na to, że kości z chłodzeniem znajdziemy praktycznie tylko do komputerów stacjonarnych oraz serwerów. Urządzenia przenośne i kompaktowe - notebooki i komputery typu All in One - mają bardzo ograniczone miejsce wewnątrz obudowy. Z tego powodu brakuje miejsca do zamontowania na tego typu kościach dodatkowych radiatorów pamięci. Korekcja błędów EEC To istotny parametr, kiedy wybieramy serwerową pamięć o dostępie swobodnym. Korekcja błędów EEC (ang. Error Checking and Correction / Error Correction Code) to funkcja odpowiadająca za automatyczne, bieżące wykrywanie nieprawidłowości w działaniu. Pamięć z ECC posiada wbudowane dodatkowe układy pamięci, które wykorzystywane są w celu kontrolowania pracy głównego modułu pamięci. Urządzenia z zaimplementowaną funkcją ECC należą do najbardziej stabilnych i zaawansowanych. Wykorzystywane są w zastosowaniach webowych; między innymi w serwerowniach instytucji państwowych, finansowych i wielu innych organizacji, które nie mogą pozwolić sobie na wystąpienie nawet najmniejszego i najkrótszego przerwania. Pamięci z funkcją korekcji błędów ECC nie są przeznaczone dla użytkowników indywidualnych. Funkcjonalność Error Correction Code nie wpływa również na szybkość działania głównego modułu RAM. Szacuje się, że zmiana pod względem wydajności może być nawet negatywna ze względu na bieżącą obsługę procesu kontrolnego (potencjalny spadek o ok. 1% wydajności). Co ważne, do uruchomienia tych specjalnych kości wymagane jest posiadanie urządzenia z podzespołami kompatybilnymi z tą technologią - płytą główną i procesorem. Stosunek między przestrzenią danych sprawdzaną a przestrzenią kontrolną danych w przypadku modułów z ECC wynosi 8 do 1 bita. Nie ma tu więc stosunku 1:1 tak, jak w przypadku mechanizmu kontroli parzystości. Moduły z kontrolą parzystości naturalnie nie są wyposażone w ECC i vice versa. Dzięki zastosowaniu metod hashujących i większego ratio danych technika ECC zapewnia wyższą wydajność względem mechanizmowi kontroli parzystości. UltraRAM a “zwykły” RAM Pamięć UltraRAM jest nowym terminem, co wynika z nowego odkrycia technologicznego, za które odpowiada pięcioosobowy zespół naukowców z Wielkiej Brytanii pracujący pod przewodnictwem profesora Manusa Hayne’a. UltraRAM przezwyciężać ma problemy z trwałością i szybkością stałej pamięci masowej. Szybka i wydajna pamięć nieulotna UltraRAM ma - w dużym skrócie - łączyć wszystkie zalety pamięci flash i DRAM, nie dziedzicząc jednocześnie żadnych wad tych technologii. Prędkość przetwarzania informacji ma być kilkudziesięciokrotnie szybsza względem obecnie dostępnych na rynku pamięci. Wiadomo, że UltraRAM wykorzystuje technikę tunelowania rezonansowego, jednak szczegółowe aspekty świeżo opatentowanej technologii są na ten moment nieznane. Jak sprawdzić pamięć RAM w Windows 10? Wbrew pozorom “więcej” nie zawsze znaczy “lepiej” . Rzecz dotyczy kompatybilności pamięci RAM laptopa z jego pozostałymi podzespołami oraz systemem. Zbyt dużo pamięci operacyjnej może być problemem. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy płyta główna komputera lub system operacyjny nie jest w stanie obsłużyć większej ilości pamięci o dostępie swobodnym. Najnowsze systemy operacyjne Microsoftu - Windows 10 i Windows 11 - pozwalają na zainstalowanie naprawdę sporych ilości RAM. Problem może jednak wystąpić w przypadku korzystania ze starszego komputera. Jeśli planujesz upgrade swojego sprzętu, przed zakupem kości sprawdź moce technologiczne swojej płyty głównej. Łatwo i pewnie można to uczynić za pomocą wiersza poleceń wbudowanego w każdy system Microsoft Windows. Aby sprawdzić, jaka jest maksymalna ilość pamięci RAM w Twoim laptopie, kieruj się poniższymi krokami (instrukcja dla systemów Windows): 1. Naciśnij jednocześnie przycisk logo Windowsa (WIN) + R 2. W okienku wpisz cmd - spowoduje to otwarcie się wiersza poleceń 3. Wpisz następującą komendę: wmic memphysical get MaxCapacity, MemoryDevices Po wpisaniu ukażą się dwie wartości: maksymalna ilość pamięci (Max Capacity) i maksymalna liczba kości, które można włożyć do płyty głównej (Memory Devices) w danym modelu laptopa. Pierwszą wartość należy jednak zweryfikować jeszcze z parametrami zainstalowanej płyty głównej. Jak zwiększyć ilość pamięci RAM? Dodatkowa pamięć RAM do laptopa jest jednym z najefektywniejszych sposobów na przyspieszenie jego pracy. Zakup kości jest prosty i nie wiąże się z dużymi wydatkami. Wymiana modułów dla osób, które nie mają doświadczenia z majsterkowaniem przy komputerze, może być zbyt trudna, dlatego lepiej oddać komputer na chwilę do serwisu. Rozwiązanie to wciąż jest jednak bardzo opłacalne, gdyż różnice w działaniu powinniśmy odczuć natychmiast. RAM nie odpowiada za wszystkie aspekty, które wpływają na szybkość działania systemu i aplikacji. Jak podłączyć pamięć RAM do komputera? Pamięci operacyjne RAM montowane są w gniazdach znajdujących się na płycie głównej komputera. W przypadku wymiany lub dokupienia dodatkowej kości pamięci do komputera stacjonarnego wystarczy odkręcić obudowę i uzyskać swobodny dostęp do gniazda. Instalacja kości w laptopie lub innym urządzeniu mobilnym będzie trudniejsza ze względu na bardziej skomplikowany proces “rozebrania” sprzętu. Na co zwrócić uwagę przed podłączeniem kości RAM w komputerze? Na aspekty montażowe warto zwrócić uwagę już na etapie wyboru odpowiedniej kości pamięci RAM. Zawsze zaleca się dokładne zweryfikowanie płyty głównej i rodzaju usytuowanych na niej złączy RAM. Najpopularniejsze są sloty pamięci DIMM (ang. Dual Inline Memory Module). W laptopach używane są jednak specjalne, kompaktowe płyty główne, wyposażone w tzw. małe DIMM-y - SoDIMM. Jeszcze mniejsze gabarytowo urządzenia mobilne mogą mieć złącza MicroDIMM. Płytki PCB są zdecydowanie krótsze i bardzo cienkie, ale zwykle również nieco szersze. Jeżeli komputer nie był przez dłuższy czas eksploatowany i zamierza się wymienić RAM, koniecznie trzeba sprawdzić wersję BIOS. Niezaktualizowana wersja systemu może spowodować błędy - zwłaszcza wtedy, gdy nie tylko dokładamy kolejną kość, lecz wymieniamy cały RAM na nowy! Jak dołożyć pamięć RAM do laptopa? Dodanie kości RAM do laptopa jest procesem bardziej skomplikowanym. Zamierzając zmodernizować notebooka poprzez dodanie kolejnej kości, dowolność w wyborze RAM-u również staje się ograniczona. Najważniejsza jest kompatybilność, dlatego nowa pamięć powinna być jak najbliższa obecnej pamięci pod względem technologicznym. Sama pojemność kości ma znaczenie drugorzędne. Warunkiem sprawnego działania jest zapewnienie identycznego: standardu technologicznego, formatu (obudowy) pamięci, napięcia, częstotliwości taktowania. Pewnym wyjątkiem będzie sytuacja, w której wymienia się obydwie kości, a laptop przechodzi gruntowną modernizację. Jak zwolnić pamięć RAM? Wyjęcie pamięci RAM jest bardzo prostą czynnością, którą można wykonać samodzielnie. Proces polega na zidentyfikowaniu miejsca, w którym znajdują się sloty pamięci RAM w komputerze, a następnie delikatnym zwolnieniu zacisków blokujących kości. Pamięć powinna automatycznie się wysunąć. Trudności może dostarczyć rozkręcenie obudowy w laptopie w celu dostania się do fragmentu płyty głównej. Znacznie łatwiej samodzielnie wykonać tę czynność na komputerze stacjonarnym. Czyszczenie pamięci RAM od strony aplikacji Termin zwolnienia pamięci RAM odnosi się również do przyspieszenia pracy komputera. Każdemu może zdarzyć się sytuacja, kiedy komputer po jakimś czasie zaczyna działać wolniej. Nie zawsze musi to być oznaka działającego w tle szkodliwego oprogramowania lub uszkodzenia jakiegoś podzespołu. Wolno działający komputer może być wynikiem “zapchanej” pamięci RAM. System zużywa zbyt wiele pamięci operacyjnej nawet wtedy, gdy nie korzystamy z komputera intensywnie. Źródłem problemu mogą być programy i aplikacje działające w tle, które cały czas przetwarzają informacje, zapychając pamięć i generując wysokie zużycie RAM. Czasem szybką diagnozę można postawić po otworzeniu Menadżera zadań i zweryfikowania stopnia zużycia pamięci RAM. Najczęściej powyższe mankamenty te związane są z nadużywaniem opcji hibernacji systemu, otwieraniem zbyt wielu programów działających w tle, a także przesuwaniem bieżących aktualizacji systemu operacyjnego. W najlżejszych przypadkach skuteczną pomocą może okazać się zwyczajne przeprowadzenie wszystkich aktualizacji systemowych i softwarowych oraz ponowne uruchomienie komputera. Czy opłaca się wymienić RAM na poleasingową pamięć? Pamięć poleasingowa w Rnew to specjalnie wyselekcjonowane kości, których stan techniczne nierzadko jest bliski nowym komponentom. Jak udowadniamy w niniejszym poradniku, wymiana kości pamięci RAM może skutecznie przyśpieszyć działanie komputera. Dzięki wykorzystaniu podzespołów poleasingowych z pewnego źródła można bezpiecznie i tanio zmodernizować swój komputer tak, aby działał zauważalnie szybciej! Please add exception to AdBlock for If you watch the ads, you support portal and users. Thank you very much for proposing a new subject! After verifying you will receive points! dawid5252 29 Mar 2012 17:54 6410 #1 29 Mar 2012 17:54 dawid5252 dawid5252 Level 9 #1 29 Mar 2012 17:54 Witam mam pewien problem gdyż mam zamiar dołożyć ramu do mojego laptopa lecz nie wiem jak to dokładnie zrobić. Włożyć dodatkowe kości ramowe to nie problem lecz co potem ?.... Obecne Parametry: Model Laptopa: Asus K73SV Procesor Intel Core I5 2410M ( Turbo boost ( Pamięć ram: 4gb ( chcę dołożyć do 12 lub 16gb) Karta Grafiki: GeForce GT540M (1gb) Płyta główna: nie wiem... lecz mam 4 sloty na pamięć i jeden zajęty kością 4gb. I z tego co wiem mogę max mieć 16gb. Wyczytałem to na stronie intela w specyfikach procesora. Proszę o dokładne powiedzenie mi krok po kroku co zrobić gdy dołożę już ramu. Z góry wielkie dzięki #2 29 Mar 2012 17:59 Dacomos Dacomos Level 33 #2 29 Mar 2012 17:59 Dokładnie po co ? Jaki system do czego słuzy laptop ? Jaki system jezeli 32 to i tak max zobaczy 3,25GB . #3 29 Mar 2012 17:59 Kasek21 Kasek21 Level 43 #3 29 Mar 2012 17:59 8 GB with Dual Core CPU 16 GB with Quad Core CPU Po co Ci tyle pamięci? #4 29 Mar 2012 18:04 dawid5252 dawid5252 Level 9 #4 29 Mar 2012 18:04 Laptop jest używany przeze mnie głównie do gier. Wiem każdy powie że laptop nie służy do gry lecz chcę na nim trochu pograć gdyż to nowy lapek i jako tako sobie radzi z grami. Używam go też do grafiki itp... System mam Windows 7 Home Premium 64bit #5 29 Mar 2012 18:08 Kasek21 Kasek21 Level 43 #5 29 Mar 2012 18:08 Gry nie wykorzystują więcej jak 4GB ram'u. Jak już bardzo potrzebujesz to dołóż kostkę 4GB pamięci. #6 29 Mar 2012 18:08 Dacomos Dacomos Level 33 #6 29 Mar 2012 18:08 Możesz dołożyć dla własnej satysfakcji i msciwej zazdrości kolegów Nic nie zyskasz w wydajności ( chyba ze jak się schylasz gruby portfel przeszkadza ) . #7 29 Mar 2012 18:09 wariato wariato Level 43 #7 29 Mar 2012 18:09 Wg mnie więcej jak 4GB pamięci w laptopie to przesada i nie ma jak tego spożytkować. Przeciętny laptop jest za słaby do gier czy obróbki dużych plików graficznych, 3D, renderingu itp. Chyba że komuś nie zależy na czasie. Wg mnie 8GB to maksimum ile można włożyć. Żadna gra nie wykorzystuje więcej niż 4GB ram. #8 29 Mar 2012 18:11 dawid5252 dawid5252 Level 9 #8 29 Mar 2012 18:11 Ok gdyby dołożył jedną kostkę 4gb. To co potem trzeba zrobić ? bo o to głownie mi chodzi... Co zrobić po pierwszym uruchomieniu laptopa by dobrze all chodziło ? #9 29 Mar 2012 18:12 marti_944 marti_944 Level 28 #9 29 Mar 2012 18:12 Witam! Cel rozbudowy pamięci nie jest tematem wątku. Cały proces sprowadza się wyłącznie do włożenia kości (rzecz jasna przy wyłączonym komputerze ). Podpowiem tylko, że z 16GB nie warto szaleć - 8GB lub 12GB powinno wystarczyć na dzień dzisiejszy. I na sporo czasu . Nie masz już gwarancji jak rozumiem ? Pozdrawiam! \m/ @EDIT: Quote: Ok gdyby dołożył jedną kostkę 4gb. To co potem trzeba zrobić ? bo o to głownie mi chodzi... Co zrobić po pierwszym uruchomieniu laptopa ? Po prostu odpal, system i BIOS zrobią resztę. Helpful post #10 29 Mar 2012 18:12 wariato wariato Level 43 Helpful post #10 29 Mar 2012 18:12 Włożyć, uruchomić laptopa i sprawdzić czy się wszystko zgadza - czy poprawnie wykrywa taką ilość. Tyle. Poza tym jeśli jest nowy to i ma pewnie gwarancję, jak zamierzasz włożyć kość ? #11 29 Mar 2012 18:14 dawid5252 dawid5252 Level 9 #11 29 Mar 2012 18:14 Spoko dzięki za pomoc Po raz pierwszy będę to robił i wolałem się upewnić jak to dokładnie się robi by nic nie zepsuć ;P Z tego co się dowiedziałem od sprzedawcy to w celu rozszerzenia pamięci ram nie traci się gwarancji...Jeszcze się dokładnie upewnię czy nie wprowadził mnie w błąd. Lecz nie chcę teraz już w tej chwili dokładać tego ramu tylko to tak bardziej na przyszłość gdyby już zaczynało brakować ;p #12 29 Mar 2012 18:25 wariato wariato Level 43 #12 29 Mar 2012 18:25 W przyszłości to ty zmienisz tego laptopa bo już będzie lekko przestarzały i niewydajny. Już niebawem wejdą nowe procesory Ivy Bridge - również mobilne, są już nowe mobilne układy graficzne (GT6xx, HD7xxx), a za rok/dwa pokażą się pamięci DDR4. #13 29 Mar 2012 19:53 marti_944 marti_944 Level 28 #13 29 Mar 2012 19:53 Quote: a za rok/dwa pokażą się pamięci DDR4. Z DDR4 być może poczekamy nawet dłużej. Ale to poza tematem. Upewnij się czy laptop nie ma plomb, jeśli ma - operacje przeprowadzi serwis, odpłatnie of-kors. Dodam jeszcze jedno - słusznie prawi kolega, nie warto inwestować w (rozbudowę) laptopa. Powoli przestaje być to opłacalne w wypadku pecetów, a co dopiero komputerów mobilnych. W przypadku samodzielnie składanego komputera możemy dowolnie wybierać podzespoły, w tym ilość i szybkość pamięci operacyjnej. Niestety w przypadku laptopów możliwości konfiguracji są na ogół bardzo ograniczone, a domyślnie zainstalowana pamięć operacyjna może mieć małą pojemność lub działać z niską szybkością i dużymi opóźnieniami. W wielu zastosowaniach (lub zwyczajnie z upływem czasu) pojemność i szybkość zainstalowanej pamięci operacyjnej mogą być dla nas się niewystarczające. W tym krótkim poradniku przyjrzymy się dwóm powodom wymiany pamięci. Pierwszym i najczęstszym jest małą pojemność RAM-u, a drugim możliwość zwiększenia szybkość pamięci. Wróć do spisu treści Zwiększenie pojemności pamięci operacyjnej Wskazania Obecnie nawet codzienne zadania, jak przeglądanie internetu w wielu kartach czy korzystanie z kilku aplikacji jednocześnie, wykorzystują więcej pamięci operacyjnej niż jeszcze parę lat temu. W przypadku starszych, ale wciąż sprawnych laptopów wyposażonych w 4 GB lub mniej pamięci RAM może się to wyjątkowo dotkliwie odbijać na responsywności i wydajności komputera. Gdy dostępna dla aplikacji pamięć operacyjna się kończy, przechowywane w niej dane zostają tymczasowo zapisywane w pliku stronicowania zlokalizowanym na nośniku danych, którym często jest dysk twardy (lub w nieco lepszym scenariuszu – nośnik półprzewodnikowy SSD). Niestety zarówno HDD jak i SSD cechują się zdecydowanie niższą szybkością transferu i dostępu do danych, niż pamięć RAM. To sprawia, ze po zapełnieniu dostępnej pamięci operacyjnej wydajność laptopa zdecydowanie spada. Po czym poznać niewystarczającą ilość pamięci operacyjnej? Wystarczy uruchomić Menedżer Zadań, wybrać zakładkę Wydajność i kliknąć pole Pamięć. Jak widać na poniższym obrazku w przypadku dwuletniego laptopa wyposażonego w 8 GB pamięci operacyjnej (z czego 1 GB zarezerwowany jest dla zintegrowanego układu graficznego), zużycie pamięci podczas prostych zadań jak przeglądanie internetu w przeglądarce z otwartymi wieloma kartami i równoczesne edytowanie tekstu może wykorzystywać ponad 90% dostępnej pojemności pamięci RAM. Wykorzystanie praktycznie całej pamięci operacyjnej w laptopie wyposażoznym w 8 GB RAM-u Jednak potrzeba zwiększenia pojemności RAM-u nie dotyczy wyłącznie starszego sprzętu czy nowszych urządzeń z 8 GB pamięci. Wiele profesjonalnych aplikacji na przykład do edycji zdjęć, montażu wideo czy renderowania grafiki wymaga nawet kilkudziesięciu GB pamięci operacyjnej, zatem nawet nowy laptop z najwydajniejszym procesorem może już na starcie wymagać upgrade’u RAM-u. Na co zwrócić uwagę Na co trzeba uważać, jeżeli chcemy zwiększyć ilość pamięci w naszym laptopie? Oto podstawowe aspekty: obecność slotu SO-DIMM – w wielu nowych, smukłych i lekkich laptopach kości pamięci są na ogół na stałe przylutowane do płyty głównej, a w takim przypadku ich łatwa wymiana jest w praktyce niemożliwa. Jednak wiele starszych urządzeń, niektóre większe (14, 15, 17-calowe) notebooki czy wydajne laptopy gamingowe wyposażone są w pamięć operacyjną w formie wymiennych modułów osadzonych w odpowiednich slotach (a sporadycznie zdarzają się też urządzenia wyposażone zarówno w pamięć wlutowaną, jak i w dodatkowe złącze). Moduły pamięci RAM przeznaczone do laptopów mają dużo mniejsze wymiary, niż te do komputerów stacjonarnych, i oznaczane są skrótem SO-DIMM (Small Outline – pl. mały zarys). Obecność slotu SO-DIMM jest konieczna, jeżeli chcemy zwiększyć pojemność pamięci w naszym laptopie. Tak wygląda pojedyncze gniazdo na pamięć SO-DIMM w laptopie Asus ROG Zephyrus G14 W jaki sposób można sprawdzić czy nasz komputer dysponuje takim złączem? Najłatwiej jest to sprawdzić na stronie producenta lub sklepu. Niestety nie jest to najbardziej wiarygodny sposób, bowiem producenci jak i sklepy internetowe często nie aktualizują opisów, lub podają dane dla topowych modeli. Opis laptopa na stronie sklepu internetowego informuje o licznie gniazd SO-DIMM obecnych/zajętych w laptopie. Pośrednio można to natomiast zrobić za pomocą darmowych programów diagnostycznych jak CPU-Z czy HWiNFO. Niewielki program CPU-Z umożliwia sprawdzenie, czy w laptopie zainstalowane są moduły SO-DIMM i jakie są ich parametry. Wystarczy w aplikacji wybrać zakładkę SPD i sekcji Memory Slot Selection sprawdzić, czy któreś sloty pokażą dane zainstalowanych modułów. Najpewniej (choć niekoniecznie najłatwiej) jest jednak sprawdzić to własnoręcznie. Starsze lub duże laptopy często wyposażone są w klapki na obudowie umożliwiające łatwy dostęp do modułów pamięci, natomiast w przypadku nowszych i mniejszych urządzeń konieczne może być zdjęcie całego dolnego panelu. Acer Predator Helios 700 umożliwia dostęp do gniazd modułów pamięci bez konieczności demontażu całego dolnego panelu Testowany przez nas laptop MSI GL75 Leopard był zaopatrzony tylko w jeden moduł pamięci RAM, choć na płycie głównej dostępne są dwa gniazda SO-DIMM Skorzystać można również z naszych recenzji, a nawet wyszukiwania obrazów w Google i filmów na YouTubie pokazujących demontaż konkretnego laptopa. Wystarczy wpisać dokładny model urządzenia i dodać słowo „disassembly”. Jeżeli udało nam się ustalić, czy laptop dysponuje slotem SO-DIMM (i iloma) możemy przejść do kolejnego punktu. rodzaj, pojemność, szybkość i tryb pracy pamięci – te parametry w prosty sposób można odczytać za pomocą wspomnianych już programów diagnostycznych. Starsze urządzenia wyposażone są w pamięć typu DDR2/DDR3, w przypadku nowszych urządzeń będzie to już DDR4. Moduły SO-DIMM w zależności od tego nieznacznie różnią się od siebie fizycznie – wcięciem na dolnym brzegu, co uniemożliwia ich instalację w niewłaściwym gnieździe. Poza typem i oczywiście pojemnością, bardzo ważną cechą jest szybkość, z jaką pamięć działa w naszym laptopie. Tutaj trzeba jednak zaznaczyć, że ze względu na specyfikę pamięci DDR (Double Data Rate – przesyłanie dwóch bitów na cykl zegara), efektywna szybkość pamięci odpowiada podojonej częstotliwości faktycznej. Zatem pamięć o oznaczeniu np. DDR(4)-2400 cechuje się taktowaniem 1200 MHz, a w przypadku pamięci DDR4-3200 jest to 1600 MHz i właśnie takie wartości raportują programy diagnostyczne. Inną ważną informacją jest tryb pracy pamięci. Jeżeli urządzenie wyposażone jest w dwa moduły (lub pamięć wlutowaną i dodatkowy moduł), pamięć powinna działać w trybie dwukanałowym (dual channel). Dzięki temu procesor ma równoczesny dostęp do dwóch modułów, co zdecydowanie zwiększa transfer i wydajność w porównaniu do pamięci działającej w trybie jednokanałowym. Jeżeli nasz laptop wyposażony jest tylko w jeden moduł pamięci (lub pamięć wlutowaną), a jedno gniazdo pozostaje puste to istnieje duże prawdopodobieństwo, że pamięć działa w trybie jednokanałowym. W takim przypadku dołożenie drugiego modułu będzie miało dodatkowy korzystny wpływ na wydajność. W aplikacji HWiNFO możemy nie tylko sprawdzić liczbę wykorzystanych dodułów SO-DIMM, ale również odczytać ich podstawowe parametry Gdy już wiemy iloma gniazdami SO-DIMM dysponuje nasze urządzenie i jakimi parametrami cechuje się obecna pamięć, możemy zdecydować w jaki sposób chcemy zwiększyć jej pojemność. Jeżeli laptop ma dwa sloty i oba są już obsadzone najlepszą decyzją będzie wymiana obu modułów. W takim przypadku nowe moduły o wyższej pojemności i identycznych parametrach będą działać z najwyższą obsługiwaną przez procesor szybkością, w trybie dwukanałowym. Wystarczy kupić komplet takich modułów w sklepie (lub w przypadku starszych typów na portalach aukcyjnych) i zamontować je w urządzeniu. Jeżeli jednak nie chcemy wymieniać obu modułów jednocześnie lub cześć pamięci jest wlutowana i do dyspozycji mamy tylko jeden slot SO-DIMM, nowy moduł pamięci będzie zmuszony dostosować swoją szybkość i opóźnienia do starszej pamięci i w takim przypadku pamięć będzie działała w trybie dwukanałowym asymetrycznym. Na przykład w przypadku laptopa wyposażonego w 8 GB RAM-u w postaci modułów 2x 4GB DDR4-2133 wymiana jednego modułu na taki, o pojemności 8 GB i szybkości DDR4-2400, sprawi, że pojemność pamięci wzrośnie do 12 GB, jednak nowy moduł obniży swoje taktowanie do DDR4-2133, a tryb dwukanałowy będzie działał jedynie dla 8 GB pamięci (4 GB starszego modułu i 4 GB nowego modułu), a po jej zapełnieniu pozostała pamięć będzie działać w trybie jednokanałowym. Korzyści W przypadku starszych urządzeń z bardzo małą ilością RAM-u, sam system operacyjny czy proste zadania potrafią wykorzystać całą dostępną pamięć operacyjną. Zatem to w przypadku starszych laptopów wyposażonych w 4 i mniej GB pamięci operacyjnej zwiększenie pojemności RAM-u daje zdecydowanie największe korzyści, a urządzenie może zyskać jeszcze kilka lat działania. Jednak w przypadku nowszych notebooków, kiedy w urządzeniu nie brakuje pamięci operacyjnej, zwiększenie np. z 16 GB do 32 GB, poza szczególnymi przypadkami (jak wspomniane profesjonalne zastosowania czy bardzo wymagające gry), wzrost wydajności może być minimalny i w praktyce nieodczuwalny. Wróć do spisu treści Wymiana pamięci na szybszą Na czym polega? Dużo bardziej skomplikowany (i jeszcze rzadszy) jest przypadek możliwości wymiany pamięci na szybszą. Polega to na zastąpieniu domyślnie zainstalowanych modułów modułami o wyższym taktowaniu (nawet powyżej częstotliwości oficjalnie wspieranej przez CPU) lub/i o niższych opóźnieniach. W takim przypadku laptop na ogół musi być wyposażony w co najmniej dwa gniazda SO-DIMM (wykluczone są urządzenia z wlutowaną częścią pamięcią, gdyż jak już wspomnieliśmy, w ich przypadku nowa pamięć działałaby z parametrami starszej, wolniejszej pamięci). Ponadto laptop powinien umożliwiać też wybór profilu działania pamięci (w BIOS-ie lub rzadziej, w dołączonym przez producenta oprogramowaniu). Czym są profile SPD i jak je sprawdzić Moduły pamięci poza płytką drukowaną czy samymi kościami RAM wyposażone są również w malutką kość trwałej pamięci zawierającą dane SPD (Serial Presence Detect) określające możliwe tryby działania danego modułu RAM, między innymi wspierane częstotliwości i odpowiadające im opóźnienia. Laptop po zainstalowaniu modułów odczytuje dane SPD i automatycznie wybiera z dostępnych najlepszy, domyślny profil obsługiwany przez CPU. Jednak poza podstawowymi profilami w pamięci modułów RAM często zapisane są też dodatkowe profile XMP (Extreme Memory Profile) / DOCP (Direct Over Clock Profile), z jeszcze wyższym taktowaniem lub niższymi opóźnieniami. Niestety większość laptopów wyposażana jest w moduły pamięci bez profili XMP/DOCP, a co gorsze nie pozwala na ich wczytanie w przypadku zainstalowania modułów dysponujących takimi profilami. Trzeba o tym pamiętać, zwłaszcza, że prędkości i opóźnienia modułów RAM podawane na stronach producentów lub w sklepach internetowych na ogół dotyczą maksymalnych wartości z profili XMP/DOCP. Tym samym w praktyce w większości komputerów przenośnych są one nieosiągalne, a nowo zainstalowana pamięć będzie działała z dużo niższą częstotliwością, niż ta reklamowana (co budzi spore rozgoryczenie wielu kupujących: komentarze do poczytania). Jeżeli chcemy sprawdzić, jakie profile działania są zapisane na modułach pamięci w naszym laptopie możemy skorzystać ze wspomnianej już aplikacji HWiNFO lub dużo bardziej zaawansowanego programu Thaiphoon Burner. Program Thaiphoon Burner pokazuje nie tylko dostępne tryby pracy, ale również mnóstwo innych informacji o wykorzystanych modułach RAM, m. in. datę produkcji, wykorzystane kości DRAM, proces technologiczny w jakim zostały wykonane, a nawet ich wewnętrzną organizację Wymagania Niestety jedynie nieliczne laptopy, na przykład te od MSI umożliwiają wejście do zaawansowanych opcji BIOS-u (w tym przypadku za pomocą równoczesnego wciśnięcia klawiszy: Prawy Control + Prawy Shift + Lewy Alt + F2, gdzie w zakładce Overclocking -> Memory możemy wczytać profil XMP, a nawet ręcznie zwiększyć taktowanie lub zmniejszyć opóźnienia pamięci. W przypadku urządzeń marki Hyperbook i laptopów bazujących na kadłubkach Clevo/Tongfang możliwość odblokowania odpowiedniej opcji BIOS-u daje natomiast zainstalowany program Control Center. W przypadku laptopów większości pozostałych producentów taka możliwość pozostaje zablokowana, a jedyną opcją pozostaje wyszukanie odblokowanego BIOS-u na internetowych forach. Wybór pamięci Jeżeli jesteśmy w wąskiej grupie właścicieli laptopa z odblokowanym BIOS-em lub w inny sposób umożliwiającego wybór profilu działania pamięci, mamy możliwość wyposażenia laptopa w moduły SO-DIMM o wyższej częstotliwości lub/i niższych opóźnieniach. W przypadku nieco starszych laptopów z procesorami AMD pamięć RAM domyślnie działa z szybkością DDR4-2400 (przy opóźnieniach CL17-17-17-39). W przypadku Intela jest to DDR4-2666 (CL19-19-19-43) lub DDR4-2933 (CL21-21-21-47). Najnowsze laptopy, zarówno na platformie AMD jak i Intela, korzystają natomiast z pamięci DDR4-3200 przy bardzo wysokich opóźnieniach CL22-22-22-52. W sklepach internetowych dostępne są moduły SO-DIMM o wyższych częstotliwościach lub dużo niższych opóźnieniach. Najwydajniejszą dostępną w sprzedaży kombinacją jest szybkość DDR4-3200 przy opóźnieniach CL16-18-18-36 i napięciu (oczywiście w profilu XMP). My do naszych testów wybraliśmy komplet dwóch modułów Corsair Vengeance (o oznaczeniu CMSX16GX4M2A3000C16), których najwyższy profil XMP zakłada działanie z szybkością DDR4-3000 przy opóźnieniach CL16-18-18-39, ale na standardowym napięciu Na potrzeby testów dodatkowo zwiększyliśmy taktowanie do DDR4-3200, bez konieczności zwiększania pierwszorzędowych opóźnień. Dwa moduły Corsair Vengeance DDR4-3000 CL16 zamontowane w gniazdach pamięci w laptopie Wpływ szybszych pamięci na wydajność – platforma Intela Do sprawdzenia, jak szybsze pamięci wpływają na wydajność laptopa w wymagających zastosowaniach, jak renderowanie sceny w Blenderze czy granie w gry, wykorzystaliśmy testowanego przez nas niedawno laptopa MSI GS66 Stealth. Laptop wyposażony jest w procesor Intel Core i7-10870H, RTX-a 3080 Laptop GPU [95W] oraz pamięć RAM 2×8 GB Samsung M471A1K43DB1-CWE, która działa z szybkością DDR4-3200 przy opóźnieniach CL22-22-22-52. Co jednak najważniejsze, odblokowany BIOS w laptopie umożliwia wczytanie profilu XMP pamięci jak i ręczną modyfikacje taktowania i opóźnień, zatem w tym przypadku pamięci Corsaira mogły działać ze wspomnianą wcześniej szybkością. Niestety otrzymane wyniki są mocno rozczarowujące, a różnice mniejsze, niż moglibyśmy się spodziewać po wynikach naszego testu wpływu szybkości i opóźnień pamięci na wydajność komputera stacjonarnego. W przypadku Blendera czas potrzebny na ukończenie renderu skrócił się jedynie o kilkanaście sekund. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Blender – renderowanie na CPU W większości testowanych gier wydajność laptopa praktycznie nie uległa zmianie, a w najlepszym przypadku, czyli Shadow of the Tomb Raider wydajność wzrosła o niecałe 2%, co mieści się w granicach błędu pomiarowego. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Battlefield V Wymiana pamięci RAM w laptopie – Cyberpunk 2077 Wymiana pamięci RAM w laptopie – Shadow of the Tomb Raider Wymiana pamięci RAM w laptopie – The Witcher 3 Wild Hunt Takie rezultaty pokazują, że w przypadku platformy opartej na procesorze Intela, wymiana pamięci na szybszą może mieć marginalny lub żaden wpływ na wydajność laptopa. Wpływ szybszych pamięci na wydajność – platforma AMD Dużo bardziej wrażliwe na szybkość i opóźnienia pamięci RAM są systemy bazujące na procesorach AMD. Dlatego postanowiliśmy testy przeprowadzić również na laptopie Asus TUF Gaming A15 z Ryzenem 7 5800H, RTX-em 3060 [95W], który domyślnie wyposażony jest w dwa moduły RAM firmy Micron o oznaczeniu MTA4ATF1G64HZ-3G2E2 działające z szybkością DDR4-3200 i opóźnieniami CL22-22-22-52. Niestety w tym przypadku laptop nie umożliwia wczytania profilu XMP, zatem pamięci Corsair musiały działać z szybkością SPD DDR4-2666 przy opóźnieniach CL18-18-18-43 (co z racji budowy procesorów Ryzen wiązało się dodatkowo z obniżeniem taktowania Infinity Fabric). W tym zestawieniu ważniejsze jest jednak porównanie modułów Microna do modułów Samsunga, bo te choć pracują z takim samym taktowaniem i podstawowymi opóźnieniami, to znacznie różnią się od siebie organizacją kości pamięci. W przypadku Blendera ponownie nie widzimy większego wpływu zmiany modułów pamięci na wydajność laptopa. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Blender – renderowanie na CPU Niewielką różnicę w wydajności możemy zaobserwować natomiast w Battlefield V. W tym przypadku moduły Samsunga oraz Corsaira zapewniają nieco wyższą wydajność, niż moduły Microna. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Battlefield V Nieznaczną przewagę modułów Samsunga i Corsaira możemy dostrzec również w Cyberpunku, jednak mieści się ona w granicach błędu pomiarowego. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Cyberpunk 2077 Wyraźny wzrost wydajności możemy natomiast zaobserwować w Red Dead Redemption 2. W tej grze moduły Corsaira zapewniają wydajność o ponad 4% wyższą, niż domyślnie zainstalowane moduły Microna. W przypadku pamięci Samsunga przewaga wzrasta do niemal 7%. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Red Dead Redemption 2 Jeszcze większy wzrost wydajności obserwujemy w Shadow of the Tomb Raider, gdzie przewaga modułów Samsunga i Corsaira nad pamięcią Microna wynosi odpowiednio aż 8% i 9%. Wymiana pamięci RAM w laptopie – Shadow of the Tomb Raider Co ciekawe, w Wiedźminie 3, grze na ogół czerpiącej duże korzyści z szybkich pamięci, praktycznie nie obserwujemy różnić między modułami. Wymiana pamięci RAM w laptopie – The Witcher 3 Wild Hunt Wróć do spisu treści Uwaga na organizację kości pamięci w modułach Z czego wynika wyższa wydajność modułów Samsunga, skoro działają one z taką samą szybkością i opóźnieniami, jak pamięci Microna? Zarówno moduły Corsaira, jak i moduły Samsunga wykorzystują 8 kości pamięci o pojemności 8Gb (1GB) każda. W przypadku Microna są to natomiast 4 kości o pojemności 16Gb (2GB). Jednak to nie liczba wykorzystanych kości pamięci ma decydujący wpływ na wydajność, ale ich wewnętrzna organizacja działania. W przypadku Samsunga 8-gigabitowa kość podzielona jest na 16 banków pamięci (każdy o szerokości 8 bitów), które zgrupowane są w cztery grupy. W przypadku Microna 16-gigabitowe kości podzielone są na 8 banków pamięci (o szerokości 16 bitów) zgrupowanych nie w cztery, ale zaledwie w dwie grupy. W takim przypadku dane są częściej zapisywane lub odczytywane w ramach jednej grupy banków pamięci. Ponieważ odczyt lub zapis kolejnych danych w ramach tej samej grupy cechuje się dłuższym opóźnieniem, niż w przypadku zapisu lub odczytu danych z różnych grup, kości oparte na 2 grupach banków pamięci oferują w efekcie niższą prędkości transferu danych, niż kości, w których banki pamięci podzielone są na 4 grupy. Ten przypadek jest szczególnie wart uwagi, bowiem różnice w wydajności są duże. Tym samym jeżeli nasz laptop wyposażony jest w moduły oparte na kościach z 8 bankami pamięci w 2 grupach, wymiana RAM-u może dać wymierny wzrost wydajności. Natomiast w przypadku, kiedy to nasz laptop dysponuje modułami z kościami z 4 grupami banków pamięci, nieświadomy zakup modułów o wyższym taktowani i niższych opóźnieniach, ale z 2 grupami banków pamięci, może paradoksalnie przynieść skutek odwrotny od zamierzonego i skutkować obniżeniem wydajności laptopa! Jak zatem sprawdzić, w jakie pamięci wyposażony jest nasz laptop? Najlepszym programem do sprawdzenia organizacji kości pamięci jest wspomniany już Thaiphoon Burner. Poniższe screenshoty porównują moduły oraz organizację wykorzystanych kości pamięci: Porównanie danych technicznych i profili pamięci w kolejności: Micron, Samsung i Corsair. Czerwoną ramką oznaczono konfigurację wykorzystanych kości pamięci. A jak ustrzec się przed kupnem w praktyce mniej wydajnych pamięci? Nie mając fizycznego dostępu do modułów jest to już dużo trudniejsze. Wielu producentów nie podaje takich szczegółowych informacji na stronach produktu czy w sklepach internetowych. Jednak nieliczni zaznaczają w opisie lub na samych modułach "1Rx8" lub "1Rx16". Trzeba jednak pamiętać, że to odnosi się nie do liczby, ale do szerokości banków pamięci, zatem pożądaną wartością jest x8! Poniżej kilka przykładów oznaczeń na modułach pamięci. Wróć do spisu treści Podsumowanie Możliwości wymiany pamięci w laptopach są ograniczone, a wiele nowych urządzeń, zwłaszcza smukłych i lekkich, wyposażonych jest jedynie w pamięć na stałe wlutowaną w płytę główną, której pojemności nie możemy samodzielnie zwiększyć. Jednak w przypadku laptopów dysponujących złączem/ami SO-DIMM wymiana pamięci jest możliwa, a po zapoznaniu się z naszym poradnikiem nie powinna być problematyczna. W przypadku starszych urządzeń dołożenie RAM-u (zwłaszcza, jeżeli wcześniej działał on w trybie jednokanałowym) może sprawić, że urządzenie znów dobrze sprawdzi się w takich zadaniach jak przeglądanie internetu, edytowanie dokumentów, oglądanie filmów, a może i mniej wymagające gry. Nieco bardziej skomplikowany jest proces i ewentualne korzyści wymiany pamięci operacyjnej na szybszą. W wielu nowych laptopach wczytanie najwydajniejszego profilu XMP/DOCP jest niemożliwe, zatem moduły będą działać z szybkością niższą, niż reklamowana. Natomiast w urządzeniach, w których możliwy jest wybór szybkości i opóźnień pamięci, wpływ szybszych modułów bywa w większości przypadków minimalny. Wartym podkreślenia zjawiskiem jest też stosowanie przez niektórych producentów laptopów tańszych modułów pamięci bazujących na kościach o mniej sprawnej organizacji. Jeżeli nasz laptop wyposażony jest w taką pamięć to wymiana modułów może przynieść zauważalny wzrost wydajności. Równocześnie trzeba też uważać, żeby wybierając nową pamięć do laptopa zwracać szczególną uwagę na organizację kości pamięci, ponieważ moduły o wyższym taktowaniu lub niższych opóźnieniach, ale bazujące na wolniejszych kościach, zamiast zwiększyć, mogą obniżyć wydajność laptopa. Laptop lub komputer się nie włącza lub się zawiesza? Tak mogą objawiać się problemy z uszkodzoną kością pamięci RAM. W przypadku awarii lub chęci rozbudowy sprzętu zapraszamy do naszego serwisu w Krakowie, gdzie chętnie doradzimy w wyborze oraz zamontujemy odpowiednie pamięci. Pamięć operacyjna RAM to podstawowy element zestawu komputerowego lub laptopa. Odpowiada za prawidłową pracę sprzętu i przechowuje podczas pracy dane aplikacji oraz wyniki obliczeń. Nawet nieznaczne błędy w odczycie kości pamięci mogą skutkować nieprawidłową pracą komputera. Dla odpowiedniej pracy sprzętu ważna jest także ilość pamięci RAM. Uszkodzenie pamięci RAM lub zbyt mała jej ilość może skutkować wolną pracą, błędami krytycznymi oraz zawieszaniem się systemu lub brakiem możliwości uruchomienia komputera. Zbyt mała ilość pamięci powoduje też znaczny spadek wydajności sprzętu. Aktualne specyfikacje komputerów i laptopów oparte o najnowsze rodzaje pamięci (DDR3 oraz DDR4) pozwalają w stosunkowo prosty sposób znacząco zwiększyć posiadaną ilość pamięci. W razie potrzeby chętnie doradzimy w wyborze lub pomożemy w rozbudowie i montażu. Przyczynami uszkodzenia pamięci są przede wszystkich wszelkie usterki płyt głównych, problemy z zasilaniem, zwarcia na płycie, wady fabryczne lub zużycie. Zwykle problemy z pamięcią RAM uniemożliwiają dalszą pracę komputera i należy ją wymienić. W przypadku konieczności wymiany lub rozbudowy pamięci RAM zapraszamy do naszego serwisu komputerowego w Krakowie. Posiadamy w ofercie części tylko sprawdzonych i przetestowanych również przez nas producentów. Chętnie zadbamy o prawidłową pracę Twojego komputera lub laptopa. Objawy uszkodzenia pamięci RAM Podstawowymi objawami w przypadku problemów z pamięcią są przede wszystkim problemy z pracą systemu operacyjnego lub brak możliwości uruchomienia komputera. Zdarzają się także mniej charakterystyczne objawy, które postaramy się tutaj opisać. Najczęstsze objawy, jakie towarzyszą uszkodzeniu kości pamięci RAM to: laptop lub komputer nie uruchamia się wyświetlają się bluescreeny podczas uruchamiania systemu laptop lub komputer zawiesza się lub restartuje po uruchomieniu systemu wyskakują komunikaty błędów komputer wydaje jedynie sygnały dźwiękowe, ale się nie uruchamia Opis wymiany pamięci operacyjnej RAM Wymiana pamięci operacyjnej jest stosunkowo łatwą czynnością i polega w zasadzie na wpięciu kości pamięci w odpowiedni slot na płycie głównej. Natomiast zdecydowanie ważniejszą i trudniejszą kwestią jest odpowiednie dobranie pamięci, właściwe testowanie oraz w przypadku laptopów umiejętność prawidłowej rozbiórki sprzętu. W trakcie naprawy wykonujemy następujące czynności: Rozebranie sprzętu do momentu uzyskania swobodnego dostępu do slotów pamięci RAM Wstępna diagnostyka oraz programowe testy pamięci Wymiana uszkodzonych kości pamięci i wpięcie testowych pamięci Po potwierdzeniu usterki montaż nowych kości pamięci na płycie głównej Wykonanie testów potwierdzających sprawność komputera lub laptopa Przygotowanie sprzętu do wydania

wymiana kości ram w laptopie