Dodatek w wysokości 100 % przysługuje także za każdą przepracowaną nadliczbową godzinę z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Chyba, że przekroczenie miało miejsce w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku 50 %. rozliczanie godzin nadliczbowych . 08:58 06.11.2021 PORADA. Pracownik otrzymuje stałą pensję w wysokości 5500 zł w systemie równoważnym w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym. W październiku uzyskał nadgodziny w wysokości 16 h pracy, w listopadzie 9 godzin pracy. W październiku i listopadzie przekroczył normę dobową, a w Ten czas może zostać przedłużony do 60 godzin, o ile średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Do dziennych i tygodniowych okresów Podpisujemy co miesiąc pismo dotyczące wolnego za nadgodziny w 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym. Niestety nie pamiętam dokładnie treści, musiałbym popytać innych pracowników. W każdym razie przed postojowym zostaliśmy poinformowani o warunkach tj 60% stawki godzinowej itd, nie było mowy o wykorzystaniu nadgodzin do pokrycia Standardowa norma czasu pracy obejmuje 8 godzin na dobę oraz przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Wszystko zależy jednak od konkretnego systemu pracy – np. w systemie równoważnym dobowy wymiar pracy może wynieść nawet 12 godzin i nie stanowić pracy w godzinach Przykład: W miesięcznym okresie rozliczeniowym obejmującym lipiec 2022 r. pracownik przepracował 180 godzin. 180 – 168 (wymiar czasu pracy dla tego okresu rozliczeniowego) = 12 (godziny nadliczbowe). Po pomniejszeniu o te nadgodziny, które zostały zakwalifikowane jako przekroczenie dobowe otrzymujemy nadgodziny średniotygodniowe. dCGdZl. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy czas pracy pracownika co do zasady powinien wynosić 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym. Jak w związku z powyższym należy nazwać przypadek, w którym pracownik pracuje ponad wyżej wymienione limity? W takiej sytuacji dochodzi u pracownika do wypracowania godzin nadliczbowych. Na rozliczenia nadgodzin mają wpływ w głównej mierze systemy czasu pracy. W drugim artykule z cyklu „Nadgodziny w pigułce z praktycznymi przykładami” przedstawiamy praktyczne zagadnienia dotyczące rozliczania godzin nadliczbowych osób objętych podstawowym systemem czasu pracy. Nadgodziny dobowe i średniotygodniowe W pierwszym artykule z cyklu przybliżone zostały zagadnienia teoretyczne związane z wyliczaniem nadgodzin oraz wynagrodzenia za nie, warto natomiast przypomnieć, że: nadgodziny dobowe – to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy wynikające z obowiązującego pracownika systemu czasu pracy. W przypadku podstawowego systemu czasu pracy nadgodziny dobowe wystąpią po przekroczeniu 8-godzinnej normy dobowej czasu pracy; nadgodziny średniotygodniowe – to praca powyżej przeciętnie 40 godzin w tygodniu w okresie rozliczeniowym dla większości pracowników. Rozliczenie nadgodzin średniotygodniowych możliwe jest dopiero po zamknięciu okresu rozliczeniowego. Zanim przejdzie się do analizy praktycznych przykładów należy w pierwszej kolejności poznać sposoby na wyliczanie nadgodzin dobowych i średniotygodniowych. Nadgodziny dobowe określić jest stosunkowo łatwo – będą nimi wszystkie godziny z danej doby wypracowane ponad przyjętą normę, czyli zazwyczaj 8 godzin (przy podstawowym systemie czasu pracy). Natomiast zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy nadgodziny z tytułu przekroczenia normy średniotygodniowej wystąpią już po przekroczeniu wymiaru czasu pracy dla danego okresu rozliczeniowego ustalonego zgodnie z normą, choćby w rzeczywistości nie doszło do pracy ponad 40 godzin tygodniowo. Metodologia ustalenia nadgodzin średniotygodniowych: czas faktycznie przepracowany w danym okresie rozliczeniowym – wymiar czasu pracy dla danego okresu – liczba godzin nadliczbowych wynikających z przekroczenia norm dobowych; dodatnia wartość z pkt 1) stanowić będzie godziny nadliczbowe przekraczające normę średniotygodniową. Podstawowy system czasu pracy Wspomniane limity czasu pracy odnoszą się właśnie do podstawowego systemu czasu pracy, który jest swego rodzaju bazą i odnośnikiem dla innych systemów czasu pracy występujących w przepisach Kodeksu pracy. Podstawowy system czasu pracy jest jednocześnie najprostszym z dostępnych do zastosowania, jest to tzw. praca w godzinach Cechą charakterystyczną dla tego systemu czasu pracy jest zasada 8-godzinnego dnia pracy. Odmienność innych systemów czasu pracy bazuje zazwyczaj na umożliwieniu odstępstw od tej zasady i określeniu wydłużenia norm dobowych. W podstawowym systemie czasu pracy nie powinno dochodzić do przypadków, w których praca w poszczególnych dniach będzie wynosiła więcej niż 8 godzin, przy jednoczesnym skróceniu czasu pracy w innych dniach pracy. Przekroczenie ww. limitu stanowić będzie pracę w nadgodzinach. Przy podstawowym systemie czasu pracy tygodniowa norma czasu pracy nie ma charakteru sztywnego, co związane jest ściśle z zasadą przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Dzięki temu zarówno pracodawca, jak i jego pracownicy mogą pozwolić sobie na pewną dozę swobody w planowaniu pracy. Zagadnienie dotyczące rozliczania nadgodzin w podstawowym systemie czasu pracy najlepiej zobrazować na praktycznych przykładach. Przykład 1. Pracownik w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym pracował 6 godzin w wolną sobotę 24 kwietnia 2021 roku i za pracę tę nie otrzymał dnia wolnego. 174 godziny przepracowane – 168 godzin planowane (wymiar czasu pracy kwiecień 2021 roku) – 0 nadgodzin dobowych = 6 godzin nadgodzin średniotygodniowych Wynagrodzenie za nadgodziny średniotygodniowe = wynagrodzenie zasadnicze + dodatek za nadgodziny w wysokości 100% Przykład 2. Pracownik w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym pracował dodatkowo: 2 godziny ponad standard 22 kwietnia 2021 roku; 8 godzin w wolną od pracy niedzielę. Powstałe nadgodziny nie zostały zrekompensowane czasem wolnym. Liczba nadgodzin dobowych: 2 godziny Liczba nadgodzin średniotygodniowych: 178 godzin przepracowane – 168 godzin planowane (wymiar czasu pracy kwiecień 2021 roku) – 2 nadgodziny dobowe = 8 godzin Wynagrodzenie za nadgodziny dobowe = wynagrodzenie zasadnicze + dodatek za nadgodziny w wysokości 50% Wynagrodzenie za nadgodziny średniotygodniowe = wynagrodzenie zasadnicze + dodatek za nadgodziny w wysokości 100% Przykład 3. Dla pracownika został przygotowany grafik pracy, wedle którego omawiana osoba miała przepracować w marcu 2021 roku 184 godziny zgodnie z obowiązującym go system czasu pracy i normą czasu pracy. Jednak ze względu na niezaplanowane, specjalne zapotrzebowanie pracodawcy pracownik wypracował dodatkowe godziny nadliczbowe. Termin Dzień Liczba godzin zaplanowanej pracy Godziny przepracowane poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota – – niedziela – – poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota – – niedziela – – poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota – niedziela – – poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota – – niedziela – poniedziałek wtorek środa SUMA 184 h 199 h Nadgodziny z 5 marca zostały odebrane przez pracownika na jego prośbę 17 marca. Nadgodziny wypracowane w dniu wolnym od pracy 20 marca zostały odebrane na wniosek pracownika 24 marca. Liczba nadgodzin dobowych: 7 godzin Liczba nadgodzin średniotygodniowych: 199 godzin przepracowane – 184 godziny planowane (wymiar czasu pracy kwiecień 2021 roku) – 7 nadgodzin dobowych = 8 godzin Wynagrodzenie za nadgodziny dobowe = wynagrodzenie zasadnicze + dodatek za nadgodziny w wysokości 50% Wynagrodzenie za nadgodziny średniotygodniowe = wynagrodzenie zasadnicze + dodatek za nadgodziny w wysokości 100% W kolejnym artykule z cyklu o nadgodzinach wyjaśnione zostało, czym są nadgodziny dobowe i średniotygodniowe oraz jaka jest metodologia ich ustalania zgodna z opinią PIP. Zaprezentowane zostało również na praktycznych przykładach, w jaki sposób określa się nadgodziny pracownicze przy podstawowym systemie czasu pracy. W kolejnej części znajdziecie jeszcze więcej praktycznych przykładów z zakresu obliczania nadgodzin – tym razem w kontekście równoważnego systemu czasu pracy! W naszym zakładzie obowiązuje 4-miesięczny okres rozliczeniowy. Wynagrodzenie wypłacamy pra­cownikom z końcem miesiąca, którego ono dotyczy. Czy wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wy­nikające z przekroczenia przeciętnej normy tygodniowej możemy wypłacać po zakończeniu okresu rozliczeniowego? Nie. Normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe pracownik musi otrzymywać wraz z pensją za miesiąc, w którym zostały one wypracowane. Natomiast dodatki za nadgodziny powstałe wskutek przekroczenia normy średniotygodniowej wypłaca się w ostatnim miesiącu przyjętego w firmie okresu rozliczeniowego wraz z wynagrodzeniem za ten miesiąc. Nadgodziny średniotygodniowe stanowią dodatkową pracę, która powoduje przekroczenie tygodnio­wej normy czasu pracy (wynoszącej zwykle 40 godzin przeciętnie na tydzień). Wspomniane przekrocze­nia generuje praca w dniu wolnym od pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu roboczym nieskompensowana innym dniem wolnym od pracy. W razie tzw. przekroczeń średniotygodniowych wyliczenie nadgodzin wynikających z tego tytułu jest możliwe dopiero na koniec okresu rozliczeniowego. Z tego powodu dodatki za tego rodzaju pracę po­nadnormatywną wypłaca się dopiero w ostatnim miesiącu wspomnianego okresu, przy czym normalne wynagrodzenie przysługujące za taką pracę powinno trafiać do pracownika razem z pensją za miesiąc, w którym była ona świadczona. Zobacz serwis: Czas pracy Czasem można spotkać się z praktyką, zgodnie z którą dodatki za nadgodziny średniotygodniowe są wypłacane dopiero po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Jest to dopuszczalne w sytuacji, gdy pensja za dany miesiąc jest wypłacana w ciągu pierwszych 10 dni miesiąca następnego. Wypłatę dodatków za przekroczenia przeciętnej normy tygodniowej po zakończeniu okresu rozliczeniowego w innych okolicz­nościach należy uznać za niedozwoloną. Powodowałoby to nieuzasadnione opóźnienie w wypłacie należ­ności ze stosunku pracy, co jest wykroczeniem przeciwko prawom pracowniczym. Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy wynagrodzenie za dany miesiąc otrzymuje 10. dnia miesiąca następnego. W 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym obejmującym miesiące od paździer­nika 2014 r. do stycznia 2015 r. wypracował on 8 nadgodzin stanowiących przekroczenie normy średniotygodniowej. Ponieważ nie zostały one zrekompensowane czasem wolnym, w terminie wypłaty wynagrodzenia za styczeń 2015 r. pracodawca byt zobowiązany wypłacić pracownikowi dodatki w wysokości 100%. W opisanym przypadku wspomniana wypłata powinna zostać dokonana 10 lutego 2015 r. i będzie to dopuszczalne. Gdyby założyć, że ww. nadgodziny średniotygodniowe zostały wypracowane w październiku, to pra­cownik normalne wynagrodzenie za nie powinien otrzymać razem z pensją za ten miesiąc. Zobacz serwis: Zarobki Podstawa prawna: art. 151 1 i 151 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - z 2014 r., poz. 1502; z 2014 r., poz. 1662 § 4 i § 4a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - Nr 62, poz. 289; z 2003 r. Nr 230, poz. 2292 Opisz nam swój problem i wyślij zapytanie. wolny za nadgodziny – zasady udzielania Pracownik złożył wniosek o udzielenie czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych wskazując w nim datę wykorzystania tego wolnego przypadającą pod koniec przyszłego miesiąca (to już jednak kolejny okres rozliczeniowy czasu pracy). Do kiedy można oddać pracownikowi wolne za pracę w godzinach nadliczbowych? Czy może to nastąpić w kolejnym okresie rozliczeniowym czasu pracy? w dniu wolnym pracownika. Jak zrekompensować? Zgodnie z art. 1533 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej pracownikowi, które ze względu na okoliczności przewidziane w art. 151 § 1 (min. szczególnymi potrzebami pracodawcy) wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi do końca okresu rozliczeniowego. Z powyższego wynika, że za pracę w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy – nawet jeżeli praca była wykonywana np. 6 godzin, pracownik powinien otrzymać inny dzień wolny w zamian. ZUS, zrozumieć prawo pracy - rozpoczynamy w najbliższy piątek Przy zatrudnianiu pracowników często pojawiają się problemy ze składkami, zasiłkami, urlopami, umowami, ewidencjami, delegacjami itp. Liczba zagadnień, które musi poznać i opanować pracodawca, jest ogromna - dlatego w stworzyliśmy e-kurs "Zrozumieć ZUS, zrozumieć prawo pracy." Uczestniczący w kursie przejdą drogę od nowicjusza do eksperta w zakresie zagadnień z ubezpieczeń społecznych i prawa pracy. W piątek rozpoczynamy kolejną edycję - zapraszamy do zapoznania się z programem. w Kodeksie pracy: Elastyczny czas pracy zamiast nadgodzinInterpelacja nr 20964 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie wycofania zmian w Kodeksie pracy wprowadzających 12-miesięczne okresy rozliczeniowe czasu pracy i elastyczny czas pracy niedzielę zmiana czasu. Co z kasami fiskalnymi?Już w najbliższą niedzielę dojdzie do zmiany czasu. Przesunięcie wskazówek zegara z godziny 3 na 2 może przysporzyć trochę technicznych problemów podatnikom rejestrującym sprzedaż na kasach fiskalnych. Na zmianie zyskają natomiast niektórzy pracownicy. czasu pracy - fakty i mityDłuższy okres rozliczeniowy czasu pracy i ruchomy czas pracy - takie zmiany w Kodeksie pracy weszły w życie 23 sierpnia. Co oznaczają one dla pracowników i pracodawców? Obalamy główne mity, które narosły wokół uelastycznienia czasu pracy: Kodeksu pracy – 12-miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracyNowelizacja Kodeksu pracy wprowadza możliwość stosowania w każdym systemie czasu pracy (więc również - co ważne - w systemie równoważnym) przedłużonego do nawet 12 miesięcy okresu rozliczeniowego czasu pracy. Nad nowymi przepisami kończy prace parlament. pracy: Dodatki za nadgodziny będą niższe?Interpelacja nr 15499 do ministra pracy i polityki społecznej w sprawie obcięcia dodatków do pensji za pracę w godzinach nadliczbowych nadliczbowe zatrudnionych na niepełny etatPytanie: Mam pytanie dotyczące zatrudniania pracowników niepełnoetatowych w godzinach nadliczbowych. Czy zawsze za pracę przekraczającą wyznaczony na dany dzień wymiar czasu pracy pracownika należy mu się dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych? za nadgodziny a wysokość wynagrodzeniaPytanie: Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy, w 2-miesięcznym okresie rozliczeniowym pracował w styczniu w godzinach nadliczbowych, gdyż dwa razy został w pracy dłużej. Raz pracował przez 10 godzin, a drugi raz przez godzin 12. Pracownik wystąpił do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie mu 6 godzin czasu wolnego w lutym. Pracownik wynagradzany jest stawka godzinową w wysokości 10 zł. W jakiej wysokości otrzyma on wynagrodzenie w styczniu i w lutym, jeśli zgodnie z harmonogramem czasu pracy powinien przepracować w styczniu 176 godzin, a w lutym 168 godzin? Jak należałoby wypłacić wynagrodzenie, gdyby pracownik miał stała pensję w wysokości 2000zł? Nadgodziny w wolną sobotęPraca w sobotę stanowiącą dzień wolny od pracy wynikający z pięciodniowego tygodnia pracy, świadczona w godzinach nadliczbowych, uprawnia do dodatku w wysokości 50% wynagrodzenia. pracowników za granicę (1)W dobie coraz mocniejszej integracji Polski z Unią Europejską i znikaniem kolejnych barier w dostępie do rynków zbytu i pracy wysyłanie pracowników za granicę przez polskich pracodawców staje się coraz powszechniejsze. Wysłanie pracownika do pracy za granicę powoduje powstanie wielu dodatkowych obowiązków po stronie pracodawcy. Należy mieć na uwadze fakt, że oprócz przepisów polskich trzeba również uwzględniać przepisy wspólnotowe oraz przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. minimalnego wypoczynku dobowegoPytanie: Czy minimalny wypoczynek przysługuje w każdym systemie czasu pracy? pracy: Dodatek dla pracownika zwalnianego w trakcie okresu rozliczeniowegoPytanie: Jak rozliczyć się z pracownikiem, który w połowie okresu rozliczeniowego czasu pracy został zwolniony, a nadpracował zgodnie z rozkładem czasu pracy czas ponad 40 godzinną normę tygodniową (był zatrudniony w równoważnym czasie pracy)? wolny za nadgodzinyPytanie: Jak rozliczamy nadgodziny czasem wolnym? nadliczbowe – kiedy?Pytanie: Kiedy mamy do czynienia z pracą w godzinach nadliczbowych? system czasu pracyPytanie: Czym charakteryzuje się tzw. podstawowy system czasu pracy? czasu pracyPytanie: Jakie dane powinna zawierać ewidencja czasu pracy i na jaki okres czasu powinna opiewać? w systemie równoważnego czasu pracyPytanie: Kiedy w równoważnym czasie pracy występują nadgodziny dobowe? Czas pracy osób zatrudnionych na umowę o pracę nie powinien zwykle przekraczać 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Pracodawcy mają możliwość przedłużenia dobowego wymiaru, wprowadzając odpowiedni system i rozkład czasu pracy. Jednak i tak może dojść do sytuacji, w której pracownikom zostanie zlecona praca ponad wymiar. Czy w takich sytuacjach pracodawca wypłaca wynagrodzenie za nadgodziny?Nadgodziny – definicjaDefinicję nadgodziny zawiera art. 151 § 1 Kodeksu pracy. Jest to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy oraz praca wykonywaną ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Zgodnie z przepisami nadgodziny są możliwe, gdy:konieczne jest prowadzenie akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;występują szczególne potrzeby pracodawcy. Praca w nadgodzinach a czas wolnyGdy pracownik wykonuje pracę ponad wymiar, przysługuje mu wówczas rekompensata, która może być udzielona w formie czasu wolnego. Wymiar czasu wolnego za nadgodziny zależny jest od tego, kto wyjdzie z inicjatywą takiego rozliczenia: czy pracownik, czy pracodawca. Jeśli będzie to:pracownik, wtedy czas wolny udzielany jest w takim samym wymiarze, ile wynosiły godziny nadliczbowe (czyli 1:1);pracodawca – wymiar czasu wolnego jest o połowę wyższy niż wymiar nadgodzin (czyli 1:1½).Wynagrodzenie za nadgodzinyGdy nadgodziny nie mogą zostać rozliczone czasem wolnym, należy wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za 151(1) Kodeksu pracy„1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:1. 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:a) w nocy;b) w niedzielę i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu 50% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1”.Normalne wynagrodzenie za nadgodzinyPojęcie normalnego wynagrodzenia określił Sąd Najwyższy w wyrokach z 3 czerwca 1986 roku (I PRN 40/86), z 22 czerwca 2011 roku (II PK 3/11) oraz z 15 lutego 2012 roku (I PK 156/11). Zgodnie z nimi normalne wynagrodzenie to takie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie. Czyli składa się ono z:wynagrodzenia zasadniczego (stawka osobistego zaszeregowania);innych stałych składników wynagrodzenia; wśród nich mogą znaleźć się takie jak: dodatek stażowy, funkcyjny, premia stała, inne stałe normalne wynagrodzenie za nadgodziny, należy:dodać stałe składniki wynagrodzenia;otrzymaną sumę podzielić przez wymiar czasu pracy obowiązujący w danym miesiącu (otrzymamy stawkę za jedną godzinę);otrzymaną stawkę mnożyć przez liczbę przepracowanych godzin Anna pracuje na pełen etat w podstawowym systemie czasu pracy (od poniedziałku do piątku). Obowiązuje ją jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Jej wynagrodzenie zasadnicze wynosi 4500 zł, dodatek stażowy – 500 zł oraz dodatek funkcyjny – 1080 zł. W listopadzie 2022 roku z powodów szczególnych przepracowała dodatkowo:w piątek 13 listopada 2 godziny (h);w niedzielę 22 listopada 8 godzin (h).Powstałe nadgodziny nie zostały zrekompensowane czasem normalnego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe:4500 zł (wynagrodzenie zasadnicze) + 500 zł (dodatek stażowy) + 1080 zł (dodatek funkcyjny) = 6080 zł: 160 h (nominalny czas pracy w listopadzie 2022 roku) = 38,00 zł/ wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wyniesie 38,00 zł x (2h + 8h) = 380 za godziny nadliczboweZa godziny nadliczbowe pracownik otrzymuje także dodatek za nadgodziny. Jego podstawa to wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania (określonego stawką miesięczną lub godzinową), a w sytuacji gdy taki składnik nie został wyodrębniony – 60% wynagrodzenia. Wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika niezbędne do obliczenia dodatku za nadgodziny zgodnie z wyrokiem SN z 3 kwietnia 2007 roku (II PZP 4/07, OSNP 2007/21–22/307) to wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze. W celu obliczenia dodatku należy określić, czy składniki wynagrodzenia są:w stałej stawce miesięcznej – dzieli się ją wówczas przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu (nominalny wymiar czasu pracy dla danego miesiąca);zmienne – obowiązują wtedy zasady jak przy wyliczaniu wynagrodzenia za urlop Anna (przykład 1.) za godziny nadliczbowe powinna otrzymać, obok normalnego wynagrodzenia, także dodatku za 1 h nadliczbową: 4500 zł (wynagrodzenie zasadnicze – podstawa wyliczenia dodatku): 160 h (nominalny czas pracy w listopadzie 2022 roku) = 28,13 zł/ za pracę ponad wymiar w piątek (50%) za 2 h 28,13 zł x 2 h x 50% = 28,13 za pracę w niedziele (100%) za 8 h: 28,13 zł x 8 h = 225,04 dodatki za godziny nadliczbowe wyniosą: 225,04 zł + 28,13 zł = 253,17 zł. Wynagrodzenie za nadgodziny w systemie kadrowe pozwalają na rozliczanie czasu pracy, w tym godzin nadliczbowych. Jednym z nich jest system w którym z łatwością rozliczy się wolne za nadgodziny, czy obliczyć wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe. W systemie w zakładce KADRY » PRACOWNICY w szczegółach pracownika należy przejść do Ewidencja czasu pracy, gdzie poprzez Akcje » Godziny pracy można rozliczać nadgodziny. Po wprowadzeniu danych system podczas generowania listy płac (KADRY » LISTY PŁAC » MENU » ZBIORCZE » DODAJ LISTĘ PŁAC) automatycznie wyliczy normalne wynagrodzenie oraz dodatek za nadgodziny. Dzięki temu rozliczenie nadgodzin stanie się bardzo szybkie i przyjemne. Pracownik pracujący ponad obowiązujące normy wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jeżeli odbywa się ona przez ponad 8 godzin dziennie lub w przypadku równoważnego czasu pracy ponad 12 godzin dziennie, pracownik nabywa prawo do rekompensaty wypracowanych nadgodzin dobowych. Pracownik może zdecydować się na odbiór czasu wolnego za nadgodziny lub otrzymanie wynagrodzenia w stosownej do wynagrodzenia za wypracowanie godzin nadliczbowychOsoba która wypracowała nadgodziny może zdecydować się na ich odbiór w formie czasu wolnego lub otrzymanie wynagrodzenia powiększonego o 50% dodatek. Mogą się zdarzyć również przypadki, kiedy praca w godzinach nadliczbowych odbywa się w np. w niedzielę czy święto, pracownikowi przysługuje oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100%. Jedynie za pracę w sobotę lub w inny wolny dzień z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy pracownikowi nie można zapłacić, lecz koniecznie należy udzielić dnia wolnego. Co do zasady bowiem pracownik może pracować przeciętnie przez pięć dni w tygodniu, a więc nieudzielenie dnia wolnego za pracę w sobotę będzie stanowiło wykroczenie przeciwko jego prawom. Przykład otrzymuje wynagrodzenie brutto w wysokości 4000 zł. 2 listopada br. miał zaplanowane 10 godzin w harmonogramie, ale w związku z potrzebą pracodawcy został dłużej o 2 godziny. Pracownik nie otrzymał czasu wolnego za te 2 godziny do końca okresu rozliczeniowego i pracodawca musiał mu wypłacić następującą kwotę za nadgodziny:4000 zł / 160 godz. = 25 zł25 zł x 2 godz. = 50 zł 50 zł + (50 zł x 50%) = 75 złZa dwie godziny niezrekompensowane czasem wolnym temu pracownikowi pracodawca musiałby zapłacić 75 zł. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia wraz z dodatkiem następuje w miesiącu, w którym wystąpiły nadgodziny dobowe, w odróżnieniu od pozostałych nadgodzin, które pracodawca musi wypłacić po zakończeniu okresu rozliczeniowego. W sytuacji, gdy w zakładzie pracy obowiązuje np. 6-miesięczny okres rozliczeniowy, który zaczyna się w styczniu, za przyjście pracownika do pracy w wolną sobotę czas wolny może zostać udzielony do końca czerwca. Nieudzielenie czasu wolnego przez pracodawcę będzie skutkować obowiązkiem zapłaty wynagrodzenia wraz z pracę przez ponad 8 godzin w jednej dobie pracownikowi należy się odbiór czasu wolnego za nadgodziny lub otrzymanie wynagrodzenia powiększonego o 50% dodatek. Za dobę w Kodeksie pracy uważa się kolejne 24 godziny od momentu rozpoczęcia pracy. Jeżeli jednego dnia pracownik zacznie pracę o a drugiego o wówczas powstaną nadgodziny dobowe, które pracownik musi mieć rozliczone do końca miesiąca, w którym zatem pracę pracownika, należy koniecznie pamiętać, aby nie planować kolejnego dnia wcześniej niż poprzedniego, gdyż nawet jeżeli pracownik zacznie pracę już w kolejnym dniu, to jeżeli nie upłynęły jeszcze 24 godziny od rozpoczęcia pracy w dniu wcześniejszym, to nadgodziny wystąpią, gdyż pracownik zaczął pracę jeszcze w poprzedniej dobie czasu wolnego za nadgodziny poprzez złożenie wniosku przez pracownika – jakie konsekwencje niesie?Pracodawca może udzielić czasu wolnego na wniosek pracownika lub bez takiego wniosku. Jeżeli wystąpi on z wnioskiem do pracodawcy o udzielenie czasu wolnego w wybranym przez siebie terminie, pracodawca jest zobowiązany udzielić mu go w proporcji 1:1, czyli za dwie godziny nadliczbowe – dwie godziny czasu wolnego. Natomiast gdy odbiór czasu wolnego za nadgodziny został narzucony pracownikowi odgórnie przez pracodawcę to ma on obowiązek udzielić go w proporcji 1:1,5. Oznacza to, że za dwie godziny nadliczbowe pracodawca musi udzielić pracownikowi trzech godzin wolnych do końca okresu rozliczeniowego. Na wniosek pracownika pracodawca może zgodzić się na odbiór czasu wolnego za nadgodziny nawet w kolejnym okresie rozliczeniowym. Ważne jest to, aby to pracownik sam wskazał we wniosku, że dany termin mu pasuje jako czas wolny za przepracowane wcześniej czasu wolnego za nadgodziny a wynagrodzenie Art. 151(2) § 1 kp mówi, że „w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy”. Natomiast § 2 wspomnianego artykułu wskazuje, że „udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy”.Oznacza to, że w przypadku wniosku pracownika oraz w razie jego braku odmiennie nalicza się wynagrodzenie pracownika. Ilustruje to poniższy czasu wolnego za nadgodziny na wniosek pracownikaPrzykład pracownika wynosi 4000 zł brutto. Okres rozliczeniowy to lipiec– marcu 2021 r. były do przepracowania 184 godziny. Pracownik przepracował 194 godziny. W kwietniu 2021 r. do przepracowania było 168 godzin, pracownik przepracował 160, gdyż pracodawca udzielił pracownikowi na jego wniosek 8 godzin czasu otrzymuje następujące wynagrodzenie:W marcu: 4000 zł / 184 godz. = 21,74 zł21,74 zł x 194 godz. = 4217,39 złW kwietniu:4000 zł / 168 godz. = 23,81zł23,81 zł x 160 godz. = 3809,60 złJak widać na powyższym przykładzie, sprawa komplikuje się, gdy wniosek o czas wolny pracownik złoży w kolejnym miesiącu. W związku z zasadą, że wynagrodzenie należy się za pracę wykonaną (art. 80 kp), odbiór czasu wolnego za nadgodziny przez pracownika na jego wniosek może spowodować, że w jednym miesiącu otrzyma wyższe wynagrodzenie, a w drugim niższe. Potwierdzenie tego faktu można znaleźć w Stanowisku Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r. w sprawie czasu wolnego za nadgodziny (GNP-367-4560/05/PE), w którym czytamy: „Za czas wolny udzielony w zamian za pracę nadliczbową wynagrodzenie nie przysługuje, bo pracownik nie świadczy wtedy pracy, a nie ma przepisu, który gwarantowałby zachowanie prawa do wynagrodzenia za czas wolny udzielony za pracę w godzinach nadliczbowych. Jeżeli zatem odbiór czasu wolnego za nadgodziny miał miejsce na wniosek pracownika w innym miesiącu niż w tym, w którym ta praca wystąpiła, to w miesiącu, w którym pracował on ponad normę, otrzymuje odpowiednio wyższe wynagrodzenie za pracę. Natomiast w miesiącu, w którym czas wolny odebrał, odpowiednio niższe. Ta zasada dotyczy zarówno systemu wynagradzania miesięcznego, jak i godzinowego”.Inaczej sprawa wygląda w przypadku oddania czasu wolnego za przepracowane nadgodziny bez wniosku pracownika. Odbiór czasu wolnego za nadgodziny bez wniosku pracownikaPrzykład oddawanie czasu wolnego odbywa się z inicjatywy pracodawcy, rozliczenie wynagrodzenia wygląda marcu 2021 r. były do przepracowania 184 godziny. Pracownik przepracował 194 kwietniu 2021 r. do przepracowania było 168 godzin, pracownik przepracował 152 godz., gdyż pracodawca udzielił pracownikowi z własnej inicjatywy 16 godz. czasu otrzymuje następujące wynagrodzenie:W marcu: 4000 zł / 184 godz. = 21,74 zł21,74 zł x 194 godz. = 4217,39 złW kwietniu pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia, mimo że pracownik przepracował tylko 152 godz., i musi mu wypłacić 4000 widać, zrekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych poprzez udzielenie czasu wolnego, na wniosek pracownika lub bez, zwalnia pracodawcę jedynie z obowiązku wypłaty dodatków do wynagrodzenia w wysokości 50 i 100%. Normalne wynagrodzenie nadal jest należne pracownikowi. Na jego wniosek wolne może zostać udzielone nawet w kolejnym okresie rozliczeniowym, podczas gdy udzielenie czasu wolnego bez jego wniosku musi się odbyć do końca okresu się ma kwestia pracy w sobotę. Jak można przeczytać w Stanowisku Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie dnia wolnego w zamian za pracę w sobotę (GPP-501-4560-83-1/10/PE/RP) pracownik, który „wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi w terminie z nim uzgodnionym”. Przepisy jednak nie wskazują, jak owo uzgodnienie miałoby wyglądać, nie została również przewidziana sytuacja, na wypadek gdyby stronom nie udało się dojść do porozumienia. W interesie pracodawcy leży na pewno, aby dogadał się z pracownikiem co do odbioru dnia wolnego, gdyż nieudzielenie go do końca okresu rozliczeniowego jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika z art. 281 pkt 5 kp i zagrożone jest karą grzywny. Przypomnieć przy tej okazji należy, że pracownikowi nawet za jedną godzinę pracy w sobotę (lub inny ustalony wolny dzień w tygodniu oprócz niedzieli) należy się cały dzień wolny.

rozliczanie nadgodzin w 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym